Op de fiets in de sneeuw
Winterse buien kunnen in het verkeer bijzonder hinderlijk zijn (Bron: Robert Hoetink)
Uitleg over

Arctische lucht

Arctische lucht is afkomstig uit de poolstreken. Wind uit die richting levert koud weer op.

Lucht afkomstig uit de poolstreken, het gebied van de Noordelijke IJszee, Groenland en het noorden van Scandinavië wordt arctische lucht genoemd. In de vaak met sneeuw en ijs bedekte gebieden in het noorden is het koud. Als de wind uit die richting waait, levert dat natuurlijk koud weer op. Al is de lucht onderweg wel minder koud geworden.

Maritiem arctische lucht

Wanneer de route over het zeegebied tussen IJsland en Scandinavië loopt en een lange weg over zee aflegt, warmt de lucht onderweg op en neemt het vocht op. Weerkundigen noemen dat maritiem arctische lucht, op de weerkaart afgekort als mAl.

Het binnenvallen van die lucht gaat vaak met een stormachtige noordwestenwind, waarbij de temperatuur fors kan dalen. Vooral op grote hoogte is de lucht meestal zeer koud. Dit is vooral goed te merken in berggebieden, waar het snel kouder wordt met de hoogte. De harde wind maakt het vooral daar soms bitter koud. 

Weersverschijnselen

Arctische lucht komt voor in herfst, winter en lente en levert guur weer op met buien. De buien die over het land trekken kunnen vergezeld gaan van hagel, (natte) sneeuw, onweer en windstoten. Volgens de radarbeelden zijn de buien vaak geclusterd langs lijnen. Sommige plaatsen krijgen de ene bui na de andere, terwijl het een eindje verderop de zon schijnt.

In de bergen leidt aanvoer van koude lucht uit de poolstreken tot sneeuwval. Tussen de buien door kan het opklaren, ’s nachts kan het flink afkoelen. Vooral landinwaarts als dan ook de wind afneemt. Vorst is dan goed mogelijk. 

Continentaal artisch

Vooral wanneer de arctische lucht van oorsprong uit het noorden van Scandinavië, Siberië of Rusland komt en grotendeels over land wordt aangevoerd kan het erg koud worden. Bij aanvoer over de Oostzee wordt de kou getemperd. In de meteorologie wordt deze luchtsoort continentaal arctisch genoemd, afgekort met cAL.

De continentale variant is droger dan de maritieme. De kans op buien is klein en vaak is het schraal, droog en helder weer. Kenmerkend voor de schone arctische lucht is dat we ver kunnen kijken. Het zicht is goed tot zeer goed.

Meer uitleg over

  • Schaatsers op natuurijs (foto: Jannes Wiersema)

    IJsdikte en schaatsijs

    De ijsdikte van natuurijs is voor schaatsers heel belangrijk. Wanneer is natuurijs dik genoeg om op te schaatsen?
  • Onheilspellende wolkenluchten die buien aankondigen (Bron: Robert Hoetink)

    Bewolking

    In de actuele waarnemingen en weerrapporten geeft het KNMI bewolking weer als onbewolkt, licht bewolkt, half bewolkt of zwaar bewolkt.
Niet gevonden wat u zocht? Zoek in alle uitleg over