Winter was zacht en zonnig

De winter van 2012 gaat als zacht en zonnig de archieven in. Alleen de eerste helft van februari was koud, uitzonderlijk koud zelfs. Verder was het zacht met temperaturen ruim boven normaal.

In De Bilt is de gemiddelde temperatuur over drie maanden uitgekomen op 4,1 graden tegen 3,4 graden als langjarig gemiddelde.

De winterse kou liet lang op zich wachten: tot half januari had het in De Bilt nog geen uur gevroren en was -0,1 graden de laagste temperatuur over de periode van december en het grootste deel van januari. Op 28 januari viel de vorst in waarna februari met een officiële landelijke koudegolf de winter binnen twee weken alsnog op de kaart zette.

Het zonnige vriesweer bood veel schaatsmogelijkheden, hoewel het natuurijs na de lange periode van zacht weer en door de sterke wind maar langzaam groeide. Op 3 februari viel er in een groot deel van het land sneeuw, op veel plaatsen zo'n 5 tot 10 cm, waardoor de ijsaangroei verder stagneerde. Ondanks de aanhoudende vorst bereikte het ijs lang niet overal de voor een Elfstedentocht vereiste gemiddelde dikte van 15 cm.

De koudegolf, die duurde van 30 januari tot 8 februari, was indrukwekkend. Een koudegolf is een periode waarin de temperatuur op minstens vijf dagen niet boven het vriespunt komt (ijsdagen) waarvan drie dagen met strenge vorst onder de min tien graden.
De gure oostenwind leidde in combinatie met de strenge vorst tot gevoelstemperaturen die slechts eens in de dertig jaar voorkomen. Ondanks het zonnige weer was het bijzonder koud. Op sommige plaatsen daalde de temperatuur op vijf dagen onder de -15 graden en lokaal zelfs kouder dan -20 graden.

Lelystad noteerde op 4 februari -22,9 graden, Marknesse was met -22,8 graden vrijwel net zo koud. In De Bilt werd -18,9 graden gemeten en dat was voor februari de laagste temperatuur sinds 1956. De eerste tien dagen van februari vormden in De Bilt met -6,9 graden de koudste eerste decade van februari sinds 1917 toen -7,1 graden is gemeten.

De meteorologische winter met de maanden december, januari en februari telde in De Bilt 25 dagen met een minimumtemperatuur onder nul graden tegen 38 vorstdagen normaal. Op dertien dagen bleef het de hele dag vriezen tegen zeven ijsdagen normaal.

De vorst van begin februari vormde een groot contrast met het zeer zachte weer begin januari. In Ell en Westdorpe liep de temperatuur op Nieuwsjaarsdag op tot 14,1 graden. In De Bilt was het met 12,9 graden de zachtste nieuwsjaarsdag sinds tenminste 1901.

Gemiddeld over het land viel in drie maanden 244 mm neerslag tegen 210 mm normaal. Vooral december was een natte maand wat aanleiding gaf tot wateroverlast en overstromingen. Meteorologisch was sprake van een ongelukkige samenloop van omstandigheden: een combinatie van een natte december, een nat begin van het nieuwe jaar en een stormachtige noordwestelijke wind. Februari was een droge maand met gemiddeld over het land 21 mm tegen 57 mm normaal.

Opmerkelijk was ook het zonnige weer voornamelijk in februari. De eerste tien dagen van februari waren in zeker honderd jaar niet zo zonnig. Landelijk gemiddeld scheen de zon 235 uur tegen 199 uur normaal. Stavoren in Friesland kreeg met 271 uur de meeste zon, in Maastricht scheen de zon 206 uur.

Maandelijks overzicht afgelopen februari
http://www.knmi.nl/klimatologie/mow/pdf/mow_201202.pdf