© TANGO-consortium
© TANGO-consortium

Nederlandse TANGO-satellieten gaan lokale emissies monitoren

21 februari 2024

De Europese ruimtevaartorganisatie (ESA) heeft groen licht gegeven voor de realisatie van de Nederlandse TANGO-satellieten. Deze satellieten, die ontwikkeld gaan worden door het KNMI, ISISPACE, TNO en het Nederlands instituut voor Ruimteonderzoek (SRON) kunnen naar verwachting vanaf begin 2027 gelanceerd worden.

TANGO zal de broeikasgasuitstoot van onder andere energiecentrales, kolencentrales, vuilnisbelten en fabrieken meten. Onze voorganger TROPOMI speurt al ruim zes jaar wereldwijd het broeikasgas methaan op en kan zo'n 5% van de bronnen daarvan in beeld brengen. Opvolger TANGO zal 75% in beeld gaan brengen en gaat bovendien emissies meten van CO2, het gas dat wereldwijd goed is voor de grootste broeikasgas uitstoot. 

Klimaatmonitoring uit de ruimte 

Nederland heeft al zo’n 40 jaar een wereldwijd leidende positie op het gebied van klimaatmonitoring vanuit de ruimte. De TANGO-satellietmissie kan inzoomen op plekken die door andere satellieten als ‘interessant’ aangemerkt worden, als een soort vergrootglas. TANGO meet vervolgens de exacte uitstoot en die nauwkeurige data zal overheden, wetenschappers en bedrijven helpen om opgegeven uitstoot te verifiëren. Daarmee kunnen zij controleren of klimaat- en milieuregels van bijvoorbeeld energiecentrales, olie- en gasinstallaties en vuilnisbelten worden nageleefd en gerichte maatregelen nemen om emissies terug te dringen. 

KNMI'er Pepijn Veefkind: “Met deze missie brengen we broeikasgasuitstoot in kaart en maken we zichtbaar wat onzichtbaar is. We gaan een nieuw tijdperk in waarin niet alleen maar gemeten wordt op grote schaal, maar waar het ook duidelijk wordt wie dat doet en dat is belangrijk in de mondiale uitdaging om broeikasgassen sterk omlaag te brengen.” 

TANGO kijkt gerichter

TANGO (Twin Anthropogenic Greenhouse Gas Observers) bestaat uit twee satellieten, die achter elkaar aan vliegen. Het wordt een uniek Europees meetsysteem dat de uitstoot van methaan, koolstofdioxide en stikstofdioxide gaat bepalen voor afzonderlijke industriële installaties. Dit gebeurt met een ruimtelijke resolutie van ongeveer 300 meter bij 300 meter. Het is mogelijk om de satellieten meerdere keren per week rechtstreeks te richten op gedetecteerde bronnen van broeikasgasuitstoot om die nauwkeurig te meten. Hiermee kunnen ook trends, zoals de geografische spreiding, variaties van emissies en het effect van reductiemaatregelen worden bepaald. KNMI'er Pepijn Veefkind (co-wetenschappelijk lead van de TANGO-missie): “Met deze missie brengen we broeikasgasuitstoot in kaart en maken we zichtbaar wat onzichtbaar is. We gaan een nieuw tijdperk in waarin niet alleen maar gemeten wordt op grote schaal, maar waar het ook duidelijk wordt wie dat doet en dat is belangrijk in de mondiale uitdaging om broeikasgassen sterk omlaag te brengen.”

Voorbeeld van het TANGO-satellietsysteem. © TANGO-consortium

Deze missie sluit goed aan bij de recent gepresenteerde langetermijn ruimtevaartagenda voor Nederland, waarin de klimaatuitdaging en maatschappelijke vraagstukken een prominente plek hebben.

Nederlandse investeringen lonen

TANGO is mogelijk gemaakt door de extra investeringen van het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat en het Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in 2022 in het aardobservatieprogramma van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, om toepassingen op het gebied van emissiemonitoring mogelijk te maken.

Wetenschap als dienst

De TANGO-missie zal naar verwachting vanaf begin 2027 gelanceerd worden. ISISPACE is het bedrijf dat de satellietplatformen voor de missie ontwikkelt en de dagelijkse operatie van de missie zal uitvoeren. 

Satellietonderzoek bij het KNMI 

Het KNMI heeft een belangrijk aandeel in de ontwikkeling van aardobservatiesatellieten en in het verwerken en interpreteren van de data. Verwachtingen voor weer en klimaat, luchtvervuiling en zonnestraling worden grotendeels gemaakt met gegevens van deze satellieten. Naast TROPOMI werkt het KNMI ook nog met OMI, MTG, Aeolus, EarthCare en Sentinel. 

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Antarctisch warmterecord verbrijzeld door atmosferische rivier

    Op 18 maart 2022 gebeurde er in het Antarctische binnenland iets bijzonders. Normaal is het er ze...

    17 mei 2024 - Klimaatbericht
  2. Door satelliet EarthCARE meer begrip van klimaatverandering

    Eind mei wordt satelliet EarthCARE gelanceerd. EarthCARE is uitgerust met geavanceerde instrument...

    15 mei 2024 - Nieuwsbericht
  3. Meer zon in de lente

    Het KNMI houdt bij hoeveel zonnestraling het aardoppervlak bereikt, en ook hoe lang de zon schijn...

    14 mei 2024 - Klimaatbericht
  4. Noorderlicht komt zeldzaam zuidelijk boven Nederland door zonnestorm

    Vrijdag 10 mei bevond het noorderlicht zich boven Nederland. Dat het noorderlicht zo zuidelijk ko...

    13 mei 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten