Hevigere buien door klimaatverandering

De afgelopen week kreeg Nederland alvast een voorproefje van de zomer, die volgens meteorologische begrippen morgen, op 1 juni, begint. De zomer kent hoge temperaturen, maar ook de daarbij vaak voorkomende onweersbuien met hagel en veel neerslag. Op 28 mei ontstonden boven het midden van het land fikse onweerbuien, die in de loop van de nacht en ochtend verder naar het oosten trokken. Ook op 29 en 30 mei trokken onweersbuien over delen van het land.

Hoewel de totale hoeveelheid neerslag in de zomer volgens de KNMI’14 klimaatscenario’s niet zal toenemen of zelfs zal afnemen, zal de intensiteit van buien wel toenemen en zullen buien vaker gepaard gaan met onweer en hagel.

Hagel ontstaat in buienwolken waarin sterke luchtstromingen omhoog en omlaag gaan. Hoe vaker een hagelkorrel opnieuw omhoog wordt geslingerd voordat hij naar beneden valt, hoe groter hij kan groeien. Ook onweer ontstaat in buien waarin de verticale windsnelheden hoog zijn en elektrisch geladen deeltjes kunnen worden meegevoerd.

De verticale windsnelheden kunnen door klimaatverandering toenemen omdat warmere lucht meer waterdamp kan bevatten. Wanneer deze lucht opstijgt en afkoelt komt er meer condensatiewarmte vrij en neemt de sterkte van de verticale luchtstromingen in wolken toe. Dit resulteert in grotere hagelstenen, meer neerslag en meer onweer. Per graad opwarming neemt het aantal bliksemslagen bij onweer toe met ongeveer 10 tot 15 procent.

Extreme hagel komt in de klimaatscenario’s met de grootste opwarming, de zogeheten W-scenario’s,  ten minste twee keer zo vaak voor als in de referentieperiode 1981-2010. Deze schatting is gebaseerd op modelberekeningen en het verband tussen waterdamp en de verticale windsnelheid. 
 

KNMI-klimaatbericht door Carine Homan