Nieuwsbericht

Lange dagen met sterke zonkracht

16 juni 2022

Deze dagen is de zon veel en lang te zien. De maximale zonkracht is sterk: zonkracht 7 of hoger in de verwachtingen. Al vanaf zonkracht 3 kunnen mensen met gevoelige huidtypes verbranden. Het is dus interessant om niet alleen te kijken naar de maximale zonkracht, maar ook hoe lang gedurende de dag de zonkracht boven 3 uitkomt. Half juni blijkt dit acht uur lang te zijn, ongeveer tussen 10.00 uur s’ ochtends en 18.00 uur s’ avonds.

Maximale zonkracht rond 13.45 uur

Bij zonkracht 7 of hoger spreken van een sterke zonkracht. Via Twitter geeft het KNMI dan een waarschuwing als we een zonnige dag verwachten. De maximale zonkracht wordt bereikt als de zon het hoogst staat en varieert daarom gedurende de dag, het jaar en met de plek op aarde. In De Bilt is dit in de zomer rond 13.45 uur.

Zonkracht Omschrijving in het weerbericht Roodkleuring onbeschermde huid na x minuten Huid verbrandt
1 - 2 vrijwel geen 100 - 50 -
3 - 4 zwak 35 - 25 -
5 - 6 matig 25 - 15 gemakkelijk
7 - 8 sterk 15 - 10 snel
9 - 10 en hoger zeer sterk minder dan 10 zeer snel

 

Dagelijkse gang van de zonkracht

De zonkracht varieert sterk gedurende de dag en is vooral afhankelijk van hoe hoog de zon boven de horizon staat  (figuur 1). De dikte van de ozonlaag varieert meestal maar weinig over de dag. Bewolking leidt natuurlijk tot grote variaties in zonkracht. De zonkrachtverwachtingen zijn echter met name belangrijk bij onbewolkt weer.

Op een dag in april is de zonkracht in Nederland zwak tot matig (3 of sterker) gedurende vier uur. Begin mei is dit al rond de zes uur en half juni zeven tot acht uur. Een matig tot sterke zonkracht treedt in Nederland op vanaf begin mei en in juni beslaat deze periode maximaal vier uur (figuur 2)

Schematisch beeld van de relatie tussen zonkracht, zonnehoogte en de ozon
Figuur 1. Schematisch beeld van de relatie tussen zonkracht, zonnehoogte en de ozonlaag. Hoe langer de weg van het zonlicht door de ozonlaag, hoe meer UV wordt gefilterd en hoe lager de zonkracht. ©KNMI
grafiek met de dagelijkse gang van de zonkracht (UV index) voor De Bilt op de 1e en 15e dag van elke maand
Figuur 2. De dagelijkse gang van de zonkracht (UV index) voor De Bilt op de 1e en 15e dag van elke maand. De tijd is gegeven in zonnetijd, met 12.00 uur het moment dat de zon zijn hoogste punt bereikt. In Nederland is dat in de zomer rond 13.30 uur. ©KNMI
grafiek met aantal uren per dag dat de zonkracht groter is dan 3 als functie van de maximale dagelijkse zonkracht in verschillende maanden en voor verschillende vakantiebestemmingen in Europa
Figuur 3. Aantal uren per dag dat de zonkracht groter is dan 3 als functie van de maximale dagelijkse zonkracht in verschillende maanden en voor verschillende vakantiebestemmingen in Europa. ©KNMI

In Zuid-Europa zonkracht sterker, maar even lang hoog

In Zuid-Europa is de maximale zonkracht rond het middaguur veel sterker dan in Nederland. Tegelijkertijd neemt de zonkracht gedurende de dag sneller toe en ook sneller weer af dan in Nederland. Daardoor duurt het deel van de dag met zonkracht groter dan 3 in de zomer daar verrassend genoeg ongeveer even lang als in Nederland. 

Wel is het deel van het jaar dat de zonkracht boven 3 of boven de 5 uitkomt in het zuiden veel langer. In Zuid-Frankrijk loopt het seizoen met zonkracht 3 van begin maart tot half oktober. Voor zonkracht 5 en sterker loopt in Zuid-Frankrijk het seizoen van begin april tot eind september. Voor een aantal vakantiebestemmingen in Europa hebben we uitgerekend hoe de maximale zonkracht en het aantal uur per dag met een zonkracht boven 3 door het jaar heen varieert (figuur 3).

Zonkrachtactieplan

Het KNMI werkt samen met onder andere RIVM en KWF in het zonkrachtactieplan om de bewustwording over de schadelijke effecten van UV-straling op de gezondheid te vergroten.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Waarom de Cariben mogelijk een actief orkaanseizoen tegemoet gaan

    Een jaar geleden, in maart 2023, begonnen wereldwijd de hoge zeewatertemperaturen records te verb...

    27 maart 2024 - Klimaatbericht
  2. Koraal verdwijnt in hoog tempo

    Te hoge temperaturen van het oceaanwater zorgen ervoor dat koraalriffen op grote schaal afsterven...

    26 maart 2024 - Klimaatbericht
  3. Steeds gevaarlijkere gevoelstemperaturen in zuidelijk West-Afrika door klimaatverandering

    Als gevolg van klimaatverandering is de zogenaamde gevoelstemperatuur in zuidelijk West-Afrika nu...

    22 maart 2024 - Klimaatbericht
  4. Wereld Meteorologische Dag 2024

    Klimaatverandering is een reële en niet te ontkennen bedreiging voor onze hele beschaving. De gev...

    21 maart 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten