November 2015

Uitzonderlijk zacht, nat en normale hoeveelheid zon

Talrijke temperatuurrecords gesneuveld

Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 9,9 °C  tegen een langjarig gemiddelde van 6,7 °C was november een zeer zachte maand. Alleen in 1994 was het nog zachter met gemiddeld 10,2 °C.

Onder invloed van een hogedrukgebied boven Europa ging de maand zonnig en rustig  van start. Op drie november werd het daarbij in Beek bij Maastricht 20,9 °C. Alleen in 1994 en 2014 was het wel eens warmer in november in Beek. Vanaf de 4e  werden lagedrukgebieden bepalend voor het weer  en werd het wisselvalliger en onstuimiger. Omdat de wind overwegend uit het zuidwesten kwam waren de temperaturen uitzonderlijk hoog voor de tijd van het jaar. In De Bilt werd de hoogste temperatuur bereikt op zeven november: 18,5 graden. Daarmee staat zeven november in de Bilt op plek twee van zachtste novemberdagen sinds het begin van de metingen.

Zowel de eerste als de tweede decade van november waren de zachtste sinds het begin van de metingen.  De eerste decade van de maand (dag 1 tot en met 10) was in De Bilt met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 12,2 °C bijna een graad warmer dan het oude record, 11,3 °C, dat op naam stond van november 2005. Ook de tweede decade (dag 11 tot en met 20) lag met gemiddeld 12,0 °C bijna een graad boven het oude record, 11,1 °C uit 1994.

Vanaf twintig november draaide de wind naar meer noordelijke richtingen en maakten de hoge temperaturen plaats voor temperaturen onder normaal. Het bleef wisselvallig met regelmatig veel wind. Op 23 november kwam voor het eerst dit najaar de temperatuur in De Bilt onder het vriespunt: -2,6  °C. Het koudst werd het in het zuiden van het land, met in Gilze-Rijen -4,7 °C. Vanaf de 25e draaide de wind weer naar meer westelijke richtingen en kwamen de temperaturen geleidelijk weer boven normaal te liggen. Het aantal vorstdagen (minimumtemperatuur lager dan 0,0 °C) bleef daarmee deze maand dan ook op één steken, tegen normaal vijf.

 

Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Neerslag De Bilt
Neerslag De Bilt
Zonneschijnduur De Bilt
Zonneschijnduur De Bilt

Met gemiddeld over het land 127 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 82 mm verliep de maand nat. Vanaf 5 november viel er op de meeste dagen wel enige neerslag. De grootste hoeveelheid viel in het westen en noorden van het land, met op diverse KNMI stations ruim 165 mm. In het zuidoosten van het land was de neerslaghoeveelheid een stuk lager, soms zelfs onder normale waarden. Op KNMI station Ell werd deze maand slechts 71 mm neerslag geregistreerd.

De overheersende westelijke stroming zorgde deze maand regelmatig voor veel wind. Op 15 november kwam het voor het eerst dit najaar officieel tot storm. In Vlissingen werd een uurgemiddelde van 9 Bft geregistreerd.  In het noorden van het land viel lokaal meer dan 35 mm neerslag. Op 17 november kwam het wederom tot storm langs de zuidwestkust. De storm ging gepaard met zware tot zeer zware windstoten tot 115 km/uur aan zee. Er gold code oranje voor de kustprovincies.  De derde storm trok aan het einde van de maand over het noorden van het land. Op de 29e kwam het wederom tot zeer zware windstoten tot 122 km/ uur en gold code oranje voor de noordelijke kustprovincies. De storm ging gepaard met hoge waterstanden langs de kust en diverse keringen moesten worden gesloten. 

De zon scheen deze maand gemiddeld over het land 63 uren zon, precies gelijk aan het langjarig gemiddelde van 63 uur. De eerste drie dagen van de maand scheen de zon uitbundig, met uitzondering van het noorden van het land dat te maken had met langdurige mist. Het meest zonnig was het in het oosten en zuiden van het land met in Maastricht 83 uren zon. Het somberst was het langs de kust met in Den Helder en Lauwersoog 49 uren zon. In De Bilt scheen de zon 58 uur tegen een langjarig gemiddelde van 63 uur.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1981-2010 
De Bilt, 1 december 2015/ Carine Homan