Metingen bevestigen toename neerslag

Onlangs heeft het KNMI alle dagelijkse neerslagwaarnemingen uit de periode 1850-1950 in ons land gedigitaliseerd. De gegevens laten zien dat de jaarneerslag de afgelopen honderd jaar in de verschillende regio’s met 10 tot 35 procent is toegenomen.

Dat bevestigt eerdere conclusies, zoals recent in de Bosatlas van het klimaat, over het natter worden van ons land.

Oude metingen ontsloten
De eerste metingen in het KNMI-neerslagnetwerk dateren uit 1850. In de periode 1850-1950 werd het netwerk geleidelijk uitgebreid van een paar stations tot de huidige 326 stations. Op al deze stations is dagelijks de hoeveelheid neerslag gemeten. De metingen zijn opgenomen in de KNMI-jaarboeken. Recent zijn de metingen van voor 1951, ruim 4 miljoen in totaal, gedigitaliseerd en vervolgens op trends onderzocht.

Neerslagtrends gemiddeld over Nederland
In de periode 1910-2009 is de jaarlijkse hoeveelheid neerslag in Nederland toegenomen met 172 millimeter (25 procent). De toename is statistisch significant voor bijna alle stations. In het winterhalfjaar (oktober-maart) en het zomerhalfjaar is de toename, respectievelijk, 108 millimeter (35 procent) en 61 millimeter (16 procent). Het aantal dagen met zeer veel neerslag (meer dan 30 mm per dag) is toegenomen met 85 procent.

Ruimtelijke verdeling neerslagtrends
De figuur hier boven afgebeeld toont de ruimtelijke verdeling over Nederland van veranderingen van vier neerslagkarakteristieken in de periode 1910-2009: (a) de jaarneerslag (mm), (b) de neerslag in het zomerhalfjaar (mm), (c) het aantal dagen per jaar met meer dan 20 mm neerslag en (d) het aantal dagen per jaar met meer dan 30 mm neerslag.

In een groot deel van het kustgebied is de jaarneerslag in deze periode met 200 tot 250 millimeter (30 tot 35 procent) toegenomen.

Voor de periode sinds 1951 is er in het kustgebied een sterke toename van de neerslag in het zomerhalfjaar die wordt toegeschreven aan de stijging van de temperatuur van de Noordzee.

Langs de oostgrens en in het zuidoosten van het land is de toename in de periode 1910-2009 minder groot, maar bedraagt toch nog 70 tot 170 millimeter (10 tot 25 procent). Opvallend is de sterke toename in het aantal dagen met meer dan 30 millimeter neerslag gedurende de afgelopen eeuw in een groot deel van Zuid-Holland (1,5 dag, ofwel een verdrievoudiging).
Neerslag in Nederland in de toekomst
De gevonden neerslagtrends roepen de vraag op of deze zich in de toekomst zullen voortzetten.

In welke mate dit het geval zal zijn is echter moeilijk aan te geven, omdat nog veel onduidelijk is over de oorzaken van de gevonden trends en over de verandering van het neerslagklimaat in Nederland bij een versterkt broeikaseffect.

Opmerkelijk is dat de waargenomen veranderingen in een aantal gevallen groter zijn dan de toekomstige veranderingen volgens de KNMI’06-klimaatscenario’s.

Voor de afgelopen zestig jaar is de waargenomen toename in de neerslag voor het winterhalfjaar 26%, terwijl in de scenario’s de toename voor de periode 1990-2050 varieert van slechts vier tot negen procent.

De waargenomen trends zijn echter deels het gevolg van langjarige variaties van de luchtdruk boven Europa, terwijl de klimaatscenario’s enkel het effect weergeven van de toename in de hoeveelheid broeikasgassen op het klimaat van Nederland.

Artikel ruimtelijke verdeling neerslagtrends in kenniscentrum
http://www.knmi.nl/cms/content/103058/neerslagtrends_in_nederland