Nieuwsbericht

Lancering klimaatsatelliet Tropomi

07 november 2017

Dinsdag is de koelerdeur van klimaatsatelliet Tropomi open gegaan. Daarmee is een belangrijke mijlpaal bereikt op weg naar de eerste beelden van Tropomi die begin december verwacht worden. Tropomi is een grotendeels Nederlands ruimte-instrument aan boord van de Sentinel-5P satelliet. Het instrument gaat gassen en fijnstof meten die belangrijk zijn voor luchtkwaliteit en klimaatverandering. De wetenschappelijke leiding is in handen van het KNMI.

Tropomi is vrijdag 13 oktober succesvol gelanceerd vanaf lanceerbasis Plesetzk in Rusland. De nieuwe satelliet, die onderdeel is van het milieuprogramma Copernicus van de Europese Commissie, gaat wereldwijd metingen doen van luchtkwaliteit en broeikasgassen. Tropomi doet honderd minuten over een omloop rond de aarde. Dankzij de baan over de polen op 824 kilometer hoogte is het instrument in staat om zo de hele aardse atmosfeer in één dag volledig in kaart te brengen, elke dag opnieuw. 

De lucht die we inademen

Tropomi is de opvolger van OMI, het instrument dat nu de luchtkwaliteit meet en na dertien jaar toe toe is aan vervanging. Pepijn Veefkind, hoofdonderzoeker van Tropomi: “OMI is een prachtig instrument, dat een belangrijke meetreeks heeft opgeleverd. Tropomi zal deze voorzetten met veel nauwkeuriger en meer gedetailleerde beelden. Vanuit de hele wereld is nu al interesse in de data die Tropomi straks levert.”

De gedetailleerde satellietbeelden van 7 bij 4 kilometer bieden mogelijkheden om in te zoomen op steden of gebieden met veel luchtverontreiniging, zodat de effecten van het milieubeleid kunnen worden gevolgd. Zo kan Tropomi stikstofdioxide in kaart brengen op de schaal van een stadsdeel. Wereldwijd worden dagelijks metingen gedaan van verschillende gassen, zoals stikstofdioxide, zwaveldioxide, koolmonoxide en methaan.

Nog nooit zo nauwkeurig

Tropomi is het vlaggenschip van de Nederlandse ruimtevaart

Tropomi is het vlaggenschip van de Nederlandse ruimtevaart. Het is het nauwkeurigste satellietinstrumet voor metingen van de atmosfeer dat ooit werd gebouwd. De data worden gebruikt voor klimaatonderzoek, monitoring van de ozonlaag en de zonkracht, zeer gedetailleerde verwachtingen van de luchtkwaliteit en de verspreiding van vulkaanas. 

klimaatsatelliet tropomi is vrijdag 13 oktober succesvol gelanceerd
Tropomi is vrijdag 13 oktober succesvol gelanceerd (Bron: ESA)
animatie van troponi
Tropomi is het vlaggenschip van de Nederlandse ruimtevaart voor luchtkwaliteit en klimaat (Bron: ESA)

Hollandse Meesters

Het instrument is tot stand gekomen in een samenwerkingsverband tussen Airbus DS-NL, KNMI, SRON en TNO, in opdracht van het NSO en ESA. Airbus DS-NL is hoofdaannemer voor de bouw van het instrument. Het KNMI en SRON hebben de wetenschappelijk leiding en zijn verantwoordelijk voor kwaliteitscontrole en ontwikkeling van dataproducten. Afnemers van de data zijn overheidsinstellingen, luchtvaart, universiteiten en andere onderwijsinstellingen, ingenieursbureaus, weerbedrijven, media en het algemeen publiek. 

Het KNMI heeft de wetenschappelijke leiding over Tropomi

Met Tropomi zetten de 'nieuwe Hollandse Meesters' niet alleen een traditie in de ontwikkeling van ruimte-instrumenten voort, maar daarnaast een volgende stap in Hollands Meesterschap. De ‘nieuwe Hollandse Meesters’ Marc Oort (Airbus Defence and Space Netherlands), Pepijn Veefkind (KNMI), Nick van der Valk (TNO) en Ilse Aben (SRON) vertegenwoordigen een team van tientallen ingenieurs en wetenschappers die Tropomi samen hebben ontwikkeld.  

Tropomi wordt gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De Nederlandse overheid investeerde zo’n 80 miljoen euro in de ontwikkeling en uitvoering van het ruimtevaartproject.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Ontdooiend permafrost versterkt opwarming

    Grote delen van de bodem in Siberië, Scandinavië en Canada zijn permanent bevroren. Deze permafro...

    18 maart 2024 - Klimaatbericht
  2. Japanse kersenbomen bloeien steeds vroeger

    Japanse kersenbomen komen steeds vroeger in het seizoen in bloei: ruim tien dagen eerder dan sind...

    13 maart 2024 - Klimaatbericht
  3. Arctisch zee-ijs neemt af, maar kent de afname een kantelpunt?

    Rond deze tijd van het jaar is de ijsbedekking in het noordpoolgebied op z'n hoogst. Door de opwa...

    11 maart 2024 - Klimaatbericht
  4. Europees hitterecord is nu officieel 48,8°C

    De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) heeft officieel vastgelegd dat het temperatuurrecord ...

    08 maart 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten