Blusvliegtuig boven natuurbrand in Griekenland
Foto: Ververidis Vasilis

Natuurbranden in Turkije, Griekenland en Cyprus veel waarschijnlijker door klimaatverandering

28 augustus 2025

De weersomstandigheden die dodelijke natuurbranden in Turkije, Griekenland en Cyprus hebben veroorzaakt, zijn door klimaatverandering ongeveer tien keer waarschijnlijker geworden. Dat blijkt uit een wetenschappelijke studie door World Weather Attribution, waar het KNMI deel van uitmaakt.

Juli was voor Turkije, Griekenland en Cyprus een van de meest verwoestende maanden qua natuurbranden van de afgelopen jaren

Het was - en is nog steeds - een seizoen met veel natuurbranden in Zuid-Europa. Afgelopen juli was voor Turkije,Griekenland en Cyprus een van de meest verwoestende maanden qua natuurbranden van de afgelopen jaren (zie afbeelding 1). Een hittegolf met temperaturen van meer dan 45 °C, droogte en harde wind speelde hierbij een grote rol. Er vielen doden, tientallen gewonden en tienduizenden mensen moesten worden geëvacueerd. 

Afbeelding 1: Branden die actief waren tussen 1 en 31 juli 2025. Bron: KNMI/MODIS data).

Neerslag speelt een grote rol

De neerslag en vooral ook de verdeling ervan gedurende de maanden oktober tot maart speelt een grote rol. De trend is dat het in deze regio's droger wordt. Voor de regenval geldt echter dat het moment in het seizoen en de duur ervan van groot belang zijn voor het type begroeiing. Als er bijvoorbeeld flink veel gras kan groeien, is dit later - wanneer het gras is uitgedroogd - voeding voor natuurbranden. 

Brandgevoeliger door klimaatverandering 

Met klimaatattributie onderzoeken we welke rol klimaatverandering speelde in de kans op weersomstandigheden die kunnen leiden tot hevigere natuurbranden. De zogenaamde DSR-index is een maat die aangeeft hoe moeilijk een brand te blussen is, nadat deze is ontstaan. De zogenaamde VPD-index is een maat die aangeeft wat de rol is van warme en droge lucht op het uitdrogen van begroeiing en daarmee het risico op brand. Deze beide indexen laten zien dat brandgevaarlijk weer zoals we in Turkije, Griekenland en Cyprus hebben gezien nu ongeveer tien keer zo vaak voorkomt als zonder klimaatverandering het geval zou zijn geweest.  

Ook natuurbranden in Portugal en Spanje veel waarschijnlijker door klimaatverandering

Als het klimaat verder opwarmt nemen de kansen op brandgevaarlijk weer verder toe

Deze zomer waren er ook natuurbranden in het noorden van Portugal en Spanje. Ook dit is veel waarschijnlijker geworden door klimaatverandering, aldus nog een studie van World Weather Attribution. Meetgegevens laten hetzelfde beeld zien: het brandgevaarlijke weer in het noorden van Portugal en Spanje is nu zo’n veertig keer waarschijnlijker dan zonder klimaatverandering het geval zou zijn geweest.

Dit seizoen vonden verspreid over Europa meerdere natuurbranden plaats. Ook dichter bij huis, zoals op Nederlandse heidevelden, hebben we te maken met brandgevaar. Het is belangrijk om elkaar internationaal bij te kunnen staan bij de bestrijding en om te leren over hoe we het beste kunnen omgaan met natuurbranden en brandgevaarlijk weer. Zeker als het klimaat verder opwarmt en de kansen op brandgevaarlijk weer verder toenemen.

KNMI-klimaatbericht door Sjoukje Philip

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
  2. Ongekende overstromingen in Zuidoost-Azië

    Afgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...

    03 december 2025 - Nieuwsbericht
  3. Europa wordt nog veel droger als de AMOC stilvalt

    Door klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...

    03 december 2025 - Klimaatbericht
  4. Zachte, natte herfst met zon

    Met een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...

    01 december 2025 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten