De astronomische zomer is pas net begonnen, maar voor meteorologen is de zomer bijna een maand oud. Door de zonnige afgelopen weken, kunnen we nu al zeggen dat ook deze zomer bovengemiddeld zonnig wordt. De kans op zonnige zomers neemt toe naarmate de aarde verder opwarmt.
Het KNMI meet de hoeveelheid zonnestraling op zijn weerstations met de maat globale straling. Dit is een waarde die aangeeft hoeveel energie van de zon het aardoppervlak bereikt, zowel direct als indirect via bewolking of deeltjes in de atmosfeer. De gemiddelde jaarlijkse inkomende zonnestraling in Nederland is met ongeveer 10% toegenomen sinds de jaren negentig. Dat komt door een afname in bewolking en luchtvervuiling, zo blijkt uit het KNMI-Klimaatsignaal.
De afname in bewolking hangt nauw samen met het vaker voorkomen van hogedrukgebieden. In een hogedrukgebied beweegt de lucht naar beneden, warmt op en droogt uit. Het resultaat hiervan is minder bewolking en dus meer zonnestraling. We zien de laatste jaren vaker hogedrukgebieden in voorjaar en zomer wat heeft bijgedragen aan deze toename.
Er zijn altijd zonnige en minder zonnige uitschieters. Zo was 2022 het zonnigste jaar sinds 1965, het begin van deze metingen. Als we kijken naar de metingen van 2023, is te zien dat we de afgelopen weken een inhaalslag hebben gemaakt: ondanks het natte voorjaar heeft De Bilt bij elkaar opgeteld al bijna evenveel zonnestraling ontvangen als vorig jaar rond deze tijd (figuur 1).
Deze hoge waarden zijn met name te verklaren door de droge, zonnige weken die we net achter de rug hebben door de aanwezigheid van een hardnekkig hogedrukgebied. De zonnestraling voor de zomer van 2023 komt naar verwachting weer ruim boven de klimaatnormaal 1991-2020 uit (figuur 2, rode bolletje).
Volgens twee van de vier KNMI-klimaatscenario's uit 2014 neemt de zonnestraling in de toekomst toe ten opzichte van de klimaatnormaal 1990-2020 (figuur 2). In oktober dit jaar komen de nieuwe klimaatscenario’s uit, waarin de meest recente inzichten over veranderingen in zonnestraling zijn meegenomen. In de nieuwe scenario's neemt de zonnestraling sterker toe.
Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.
04 december 2025 - KlimaatberichtAfgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...
03 december 2025 - NieuwsberichtDoor klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...
03 december 2025 - KlimaatberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...
01 december 2025 - Nieuwsbericht