Achtergrond

Code oranje voor zeer zware windstoten op 3 januari 2018

De eerste storm van het jaar veroorzaakte vooral in het noorden van het land overlast.

Synoptische situatie en beschrijving weersverschijnselen

Op 2 januari 2018 ontstond er uit een golf in het polaire front boven het midden van de Atlantische Oceaan een kleine randstoring. Dit systeem trok snel uitdiepend oostwaarts en lag op 3 januari om 00 uur boven Schotland. Om 12 uur die dag was het laag met een kerndruk van ca. 970 hPa aangekomen boven de Duitse bocht (figuur 1) om vervolgens snel door te trekken naar de Oostzee.

Figuur 1: Weerkaart 3 januari 2018, 12 uur. De kern van het lagedrukgebied bevond zich op dat moment boven de Duitse bocht.

Op nadering van het frontale systeem (warmtefront) van de depressie begon het in de avond van 2 januari af en toe te regenen. Het koufront van de depressie passeerde ons land tussen ca. 03 uur MET (Zeeland) en 05 uur MET (oosten van het land, Limburg). De passage ging gepaard met buiige regen, her en der korte tijd (zeer) zwaar van intensiteit. Bovendien kwamen op uitgebreide schaal zware windstoten voor (75-100 km/uur) en lokaal zeer zware windstoten  (meer dan 100 km/uur), met name in een smalle strook van Zeeland via Utrecht naar de Veluwe en in Zuid-Limburg.  Vlissingen registreerde een windstoot van 140 km/uur, Herwijnen 122 km/uur. Lokaal veroorzaakten de windstoten schade zoals afgewaaide dakpannen en omgewaaide bomen.

Aan de zuidflank van de depressie kwam het boven de Noordzee op grote schaal tot storm (kracht 9) of zware storm (kracht 10). Het KNMI-station Vlieland registreerde een maximale uurwaarde van 26 m/s (kracht 10) en daarmee was dit de 64e zware storm boven ons land sinds 1910. Elders langs de kust kwam het enige tijd tot een stormachtige wind (kracht 8) tot storm (kracht 9), (figuur 2). In een groot deel van het land werden zware windstoten gemeten van ca. 75-100 km/uur, in het noordwestelijk kustgebied van ca. 100 tot 110 km/uur. De maximale windstoot op Vlieland bedroeg 122 km/uur (figuur 3).

Figuur 2: Hoogste uurgemiddelde windsnelheid op 3 januari 2018. Vlieland kwam tot 10 Beaufort.
Figuur 2: Hoogste uurgemiddelde windsnelheid op 3 januari 2018. Vlieland kwam tot 10 Beaufort.
Figuur 3: Maximale windstoot gemeten op 3 januari 2018. In de zuidelijke helft werden de hoogste stoten meestal gemeten tijdens de passage van het koufront in de nanacht, in de noordelijke helft overdag tijdens de passage van het grootschalige windveld.
Figuur 3: Maximale windstoot gemeten op 3 januari 2018. In de zuidelijke helft werden de hoogste stoten meestal gemeten tijdens de passage van het koufront in de nanacht, in de noordelijke helft overdag tijdens de passage van het grootschalige windveld.

Uitgegeven waarschuwingen

Op 1 januari 2018 om 21.25 uur MET heeft het KNMI een code geel uitgegeven voor de (zeer)zware windstoten op 3 januari:

Woensdag (zeer) zware windstoten - Vanaf halverwege de nacht naar woensdag kunnen er zware (mogelijk zeer zware) windstoten gaan optreden van 75-100 km/uur, lokaal mogelijk boven de 100 km/uur. Pas later op woensdagmiddag en in de avond neemt de wind af en zullen de windstoten verdwijnen.

Deze waarschuwing bleef op 2 januari uitstaan en luidde in de avond (20.10 uur MET):

Woensdag zware tot zeer zware windstoten - In de loop van de nacht komen er lokaal zware windstoten van 80-100 km/uur voor, tijdens de passage van een gebied met actieve buien korte tijd mogelijk zeer zware windstoten tot ongeveer 110 km/uur. Woensdag overdag komt er langs de kust een westerstorm te staan, in het noordwestelijk kustgebied mogelijk enige tijd een zware storm. Ook dan zijn er zware windstoten van 80-100 km/uur, langs de kust mogelijk tot ongeveer 110 km/uur.

Op 3 januari 2018 om 09.41 uur MET heeft het KNMI een code oranje uitgegeven voor de provincies Friesland, Noord-Holland, Flevoland en het Waddengebied (figuur 4):

Zware tot zeer zware windstoten - Er geldt vanaf 11 uur code oranje voor de provincies Noord-Holland, Friesland en Flevoland en het Waddengebied voor zeer zware windstoten op grote schaal van 100-120 km/uur, aan zee mogelijk lokaal 130 km/uur. Elders in het land geldt code geel voor zware windstoten van 80-100 km/uur landinwaarts, in de kustgebieden vooral rond het middaguur van ca. 110 km/uur. Aan het einde van de middag en in de avond neemt de wind langzaam af.

Om 15.59 uur MET is de code oranje beëindigd. Er bleef nog tot 22.07 uur MET een code geel uitstaan voor mogelijke zware windstoten in het noordelijk kustgebied.

Figuur 4: Waarschuwingskaart KNMI, voor het noordwestelijk deel van het land stond een code oranje uit.

MET=Midden Europese Tijd (lokale tijd), UTC= Universal Time (MET+1).

KNMI, Weer en Klimaatdiensten, Rob Sluijter. Laatste update: 11 januari 2018

Niet gevonden wat u zocht? Zoek meer achtergrond artikelen