Achtergrond

Code oranje voor onweersbuien op 4 juni 2019

Grote overlast en schade door met name wind

Synoptische situatie en opgetreden weersverschijnselen

Op 4 juni 2019 was een lagedrukgebied aanwezig boven de Britse Eilanden. Boven het Europese vaste land was de luchtdruk relatief hoog. Ons land bevond zich in de overgangszone tussen zeer warme en onstabiele lucht ten oosten en koele lucht ten westen van ons land. In deze overgangszone ontstond boven Frankrijk een thermisch lagedrukgebied dat naar het noorden trok (figuur 1). Door deze ontwikkeling bereikte de warme lucht ons land in de loop van de dag. Nabij het lagedrukgebied kwamen in de avond zware onweersbuien tot ontwikkeling die van zuid naar noord over ons land trokken.

Figuur 1: Weerkaart 4 juni 2019, 14.00 uur LT (12 UT). Boven Frankrijk is een depressie ontstaan dat noordwaarts trekt.

In de warme lucht liep de temperatuur in een groot deel van het land in de middag op tot 25-28 °C. In de namiddag vormden zich boven het noordwesten van Frankrijk de eerste buien (figuur 2, 16.00 uur). In de loop van de avond trokken de buien noordwaarts (figuur 3, 21 uur, figuur 4, 23 uur) om kort na middernacht via Groningen het land te verlaten.

Figuur 2: Beeld van de neerslagradars van het KNMI om 18 uur LT
Figuur 2: Beeld van de neerslagradars van het KNMI om 18 uur LT
Figuur 3: Beeld van de neerslagradars van het KNMI om 21 uur LT
Figuur 3: Beeld van de neerslagradars van het KNMI om 21 uur LT
Figuur 4: Beeld van de neerslagradars van het KNMI om 23 uur LT
Figuur 4: Beeld van de neerslagradars van het KNMI om 23 uur LT

Meest opvallend aan de buien waren de zware tot zeer zware windstoten  (figuur 5). Met name in de oostelijke helft van het land werden op uitgebreide schaal windstoten waargenomen van 75 km/uur of meer (Volkel had de hoogste stoot: 108 km/uur). In Rheden ontstond schade door een tornado. Her en der viel in korte tijd een forse hoeveelheid regen (figuur 6) en lokaal is ook hagel waargenomen. In figuur 7 worden de bliksemontladingen gepresenteerd die door het KNMI zijn geregistreerd op 4 juni 2019.

Schade en overlast op 4 juni 2019 werd voornamelijk veroorzaakt door omgewaaide bomen. Her en der kwam het tot wateroverlast en blikseminslag.

Figuur 5: Windstoten op 4 juni 2019 (1 m/s=3,6 km/uur, 20 m/s=72 km/uur)
Figuur 5: Windstoten op 4 juni 2019 (1 m/s=3,6 km/uur, 20 m/s=72 km/uur)
Figuur 6: Neerslagaftapping op 5 juni 2019 om 10.00 uur LT (over de afgelopen 24 uur)
Figuur 6: Neerslagaftapping op 5 juni 2019 om 10.00 uur LT (over de afgelopen 24 uur)
Figuur 7: Geregistreerde bliksemontladingen op 4 juni 2019
Figuur 7: Geregistreerde bliksemontladingen op 4 juni 2019

Uitgegeven waarschuwingen

Op 3 juni om 22.41 uur werd code geel uitgegeven voor de onweersbuien op 4 juni:

“Dinsdagavond is er kans op onweersbuien, mogelijk met hagel en (zware) windstoten, die van zuidwest naar noordoost over het land trekken.”

In de vroege ochtend van 4 juni luidde de waarschuwing (code geel):

“Vanavond enkele onweersbuien met kans op zware windstoten en hagel. De eerstkomende uren zijn er geen waarschuwingen van kracht. Vanavond trekken er enkele onweersbuien van zuidwest naar noordoost over het land. Daarbij is er een kans op zware windstoten van 75 tot 90 km/uur, mogelijk zeer lokaal meer. Ook gaan de buien lokaal vergezeld van hagel.”

Om 14.51 uur is een code oranje uitgegeven, aanvankelijk voor de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Holland (figuur 8):

“CODE ORANJE - Onweersbuien met (zeer) zware windstoten, hagel en lokaal veel neerslag Vanavond trekken onweersbuien van het zuidwesten naar het noordoosten over het land. Daarbij is er kans op zeer zware windstoten van 75 tot 100 km/u. Ook hagel en lokaal veel regen is mogelijk.  Vanaf 18:00 uur geldt code oranje in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant. Voor de overige provincies geldt voor nu code geel."

In de avond is voor de overige provincies ook code oranje uitgegeven, van zuid naar noord (figuur 9). Tegelijkertijd kon vanuit het zuiden de code oranje ook worden beeindigd. In het noorden werd code oranje om 00.41 uur op 5 juni beeindigd.

Figuur 8: Code oranje op 4 juni 2019 (uitgifte 14.51 uur)
Figuur 8: Code oranje op 4 juni 2019 (uitgifte 14.51 uur)
Figuur 9: Code oranje op 4 juni 2019
Figuur 9: Code oranje op 4 juni 2019
Figuur 10: Code oranje op 4 juni 2019
Figuur 10: Code oranje op 4 juni 2019

Laatste update 12 juni 2019, Weer- en Klimaatdiensten, Rob Sluijter

Niet gevonden wat u zocht? Zoek meer achtergrond artikelen