Met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 4,5°C tegen een langjarig gemiddelde van 3,9°C was de winter als geheel vrij zacht. Dit was echter volledig het gevolg van de zeer zachte decembermaand, januari en februari weken qua temperatuur maar weinig af van het langjarig gemiddelde.
Met een gemiddelde temperatuur van 6,1°C tegen 4,2°C normaal was december zeer zacht en tevens goed voor een achtste plek in de lijst met zachtste decembermaanden. De maand begon zacht, wisselvallig en nat met op 6 december storm aan de kust. Daarna kwamen we onder invloed van hogedrukgebieden en overheerste het droge maar ook grijze weer. Aanvankelijk was het vrij kil maar halverwege de maand werd het (zeer) zacht. Na een natte 19 december kwamen we in een (noord)westelijke stroming in minder zachte lucht terecht. Het was wisselvallig en soms nat, met op 22 december gure buien. Tijdens de kerstdagen zorgde een hogedrukgebied (opnieuw) voor somber, rustig en zacht weer. Rond 28 december was het tijdelijk koud met op veel plaatsen mist.
Met 3,4°C tegen een langjarig gemiddelde van 3,6°C week de temperatuur in januari weinig af van de normaal. De maand kende echter een grillig temperatuurverloop en begon met een afwisseling van zachte, natte en stormachtige dagen en vrij koude dagen met winterse buien en vorst in de nacht. Daarna volgde een periode met winters kwakkelweer, met regionaal overlast door sneeuw en ijzel. Vanaf 12 januari zorgde een hogedrukgebied voor rustig en droog weer. Overdag lagen de temperaturen ruim boven nul, ‘s nachts vroor het landinwaarts licht, soms matig. Op de 17e kwamen we in koude lucht terecht met ook overdag temperaturen rond het vriespunt. Daarbij bleef het grijs en kwam er vaak (dichte) mist voor. Vanaf 22 januari kwamen we onder invloed van lagedrukgebieden en werd het zacht en wisselvallig, met soms flink wat regen en wind.
Met 3,9°C in de Bilt kwam de gemiddelde temperatuur in februari precies uit op het klimatologisch gemiddelde, lange tijd leek de maand echter koud te zullen eindigen. Onder invloed van een hogedrukgebied begon de maand zonnig en droog, met normale temperaturen overdag en ’s nachts lichte tot matige vorst. Later werd het bewolkt en mistig. Van 10 t/m 12 februari zorgde een lagedrukgebied boven ons land voor kil en nat weer, met sneeuw in het noorden. Daarna bouwde zich een hogedrukgebied op boven Noord-Europa en werd het in een noordoostelijke stroming droger en kouder, met vanaf de 16e ook veel zon. Overdag voelde het met een doorstaande wind koud aan en ’s nachts vroor het matig; op 18 februari werd bij Twenthe Airport met -8,8°C de laagste temperatuur van de winter bereikt. Op 20 februari zorgde een zuidelijke stroming voor de aanvoer van zeer zachte van oorsprong tropische lucht. In Woensdrecht werd op 21 februari met 19,3°C de hoogste temperatuur van de winter bereikt. Daarna bleef het zacht en wisselvallig.
Er waren in De Bilt deze winter 29 vorstdagen (dagen waarop de minimumtemperatuur onder het vriespunt ligt): 3 in december, 15 in januari en 11 in februari. Dat is minder dan het langjarig gemiddelde van 35. Elders liep het aantal vorstdagen uiteen van 9 in Vlissingen tot 41 in Eelde. De Bilt telde ook twee ijsdagen (dagen waarop de temperatuur de gehele dag niet boven het vriespunt komt), beide in januari, normaal zijn dit er zes. In het (noord)oosten van het land waren er ca. 4 ijsdagen. Het Hellmanngetal (de som van alle negatieve etmaalgemiddelde temperaturen tussen 1 november en 31 maart) stond eind februari op 6,7 in De Bilt, normaal tot en met februari is 42.
Met landelijk gemiddeld 185 millimeter neerslag tegen 204 millimeter normaal was de winter als geheel iets aan de droge kant. Het natst was het deze winter in het westen en zuiden, met op het automatische weerstation bij Voorschoten 239 millimeter neerslag (normaal onbekend). Het minst nat was het in delen van het midden en noordoosten, met in het Groningse Nieuw Beerta slechts 140 millimeter (normaal 191 mm). In De Bilt viel 202 millimeter tegen 218 normaal.
In december week de hoeveelheid neerslag met gemiddeld over het land 75 millimeter weinig af van het langjarig gemiddelde (78 millimeter). Januari was met landelijk gemiddeld (op basis van de automatische weerstations) 82 millimeter neerslag tegen 68 millimeter normaal een natte maand en februari was juist een droge maand met gemiddeld over het land 28 millimeter neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 58 millimeter. Landelijk natte dagen waren 5 december (15-25 mm), 19 december (10-20 mm), 1 januari (5-20 mm) en 5 januari (10-25 mm). De winter als geheeld telde ca. 40 droge dagen, waarvan bijna de helft in februari, ongeveer tien meer dan normaal.
In december viel er alleen winterse neerslag op de 22e, met in de avond plaatselijk wat kletsnatte sneeuw. Op Nieuwjaarsdag vielen er buien met hagel of natte sneeuw. In de vroege ochtend van 5 januari viel in het zuiden en midden een paar cm sneeuw, maar deze smolt snel weg. Op 8 en 9 januari viel in het zuidoosten 2-5 cm sneeuw. In de Limburgse heuvels viel plaatselijk 10-15 cm. In Noord-Brabant en Limburg gold op 9 januari code oranje voor de sneeuwval. In de heuvels bleef de sneeuw tot ongeveer 14 januari liggen. In de ochtend van 11 januari gaf het KNMI voor gladheid door ijzel code oranje uit in Friesland en Groningen.
Op 11 en 12 februari ging de regen in het noorden en noordoosten over in sneeuw, waardoor zich een sneeuwdek vormde van 2-5 cm, met in het grensgebied van Groningen, Friesland en Drenthe een zone van meer dan 15 cm. Op de 14e sneeuwde het plaatselijk in het oosten en een dag later viel er enige tijd (natte) sneeuw in het zuiden, die regionaal kortdurend bleef liggen. De sneeuw in het noorden dooide pas op 20 februari helemaal weg en heeft er dus lokaal tien dagen gelegen.
Met landelijk gemiddeld 195 uren zon tegen een langjarig gemiddelde van 217 uur was de winter aan de sombere kant. Het somberst was het in het oosten van het land met in Twenthe slechts 167 zonuren, ruim onder het langjarig gemiddelde van 200 zonuren. Het minst somber was het in het zuidwestelijk kustgebied, met bij KNMI-station Wilhelminadorp 215 zonuren (normaal onbekend). In de Bilt scheen de zon 196 uur, tegen een langjarig gemiddelde van 212 uur.
Met name december was erg somber; met gemiddeld over het land slechts 29 uur zon tegen een langjarig gemiddelde van 58 uur. Deze maand telde landelijk gemiddeld 18 zonloze dagen, normaal zijn dat er ca. 11. De winter als geheel telde gemiddeld 34 zonloze dagen, zo’n 8 meer dan normaal.
Januari was verder aan de sombere kant met gemiddeld 62 zonuren tegen 68 zonuren normaal en in februari scheen de zon met gemiddeld over het land 103 uur uiteindelijk iets meer dan het klimatologische gemiddelde (92 zonuren).
Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020
Definitief overzicht, De Bilt, 5 maart 2025 / Yorick de Wijs