| Wanneer | 11 april 2024, aanvang 15:30 |
|---|---|
| Waar | Buys Ballotzaal, KNMI, De Bilt |
Spreker: Dr. David Baneke, universitair hoofddocent wetenschapsgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht en coördinator van de masteropleiding History and Philosophy of Science.
Het KNMI publiceert sinds 1860 dagelijkse weerberichten, maar het duurde bijna een eeuw voordat wetenschappelijke weersverwachtingen echt een breed publiek bereikten. In deze lezing zal ik vertellen hoe de weerberichten veranderden tussen 1860 en 1950.
Het weerbericht speelt een belangrijke rol in onze samenleving: wetenschappelijk en economisch, maar ook sociaal. Toch is er in de geschiedschrijving nauwelijks aandacht aan geschonken, anders dan aan het weer zelf. Ik wil weten hoe deze geavanceerde wetenschappelijke voorspellingen deel van ons dagelijkse leven zijn geworden, en hoe we collectief hebben geleerd om te gaan met de altijd aanwezige onzekerheid in de verwachting. Daarom onderzoek ik de geschiedenis van het weerbericht in Nederland.
Buys Ballot begon rond 1860 met het uitgeven van dagelijkse weerberichten, maar die bevatten nog geen weersverwachtingen. In het eerste deel van de lezing zal ik ingaan op Buys Ballots ideeën over weersverwachtingen, en zijn (nogal optimistische) inschatting van de expertise van zijn publiek.
In het tweede deel van de lezing bespreek ik hoe weersverwachtingen werden geïntroduceerd en hoe de doelgroep geleidelijk veranderde. Ik zal betogen dat de weerberichten pas na 1945 echt een breed publiek bereikten. Dat hing samen met wetenschappelijke vernieuwingen, maar ook met een nieuwe communicatiestrategie vanuit het KNMI.
De rest van de geschiedenis, van 1950 tot nu, is nog werk in uitvoering. Aan het einde van de lezing zal ik uw hulp daarbij vragen.
Dr. David Baneke is universitair hoofddocent wetenschapsgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht en coördinator van de masteropleiding History and Philosophy of Science. Eerder publiceerde hij onder meer over de rol van wetenschappers en ingenieurs in de moderne Nederlandse maatschappij (Synthetisch denken, 2008) en over de geschiedenis van sterrenkunde en ruimtevaart in de twintigste eeuw (De ontdekkers van de hemel, 2015).