Regenbui
Foto: Jannes Wiersema

Als het regent, valt er 9% meer regen dan 50 jaar geleden

20 oktober 2022

De gemiddelde hoeveelheid neerslag per jaar is in Nederland tussen 1961-1990 en 1991-2020 met 9 procent toegenomen. Dit geldt ook voor de gemiddelde hoeveelheid neerslag per dag, van de zeer natte dagen tot de dagen met weinig neerslag. Het aantal dagen met enige neerslag van betekenis is nagenoeg gelijk gebleven. Op extreem natte dagen is de toename sterker.

Jaarsom is met 9% toegenomen  

Als maat voor de jaarlijkse hoeveelheid neerslag in Nederland (de jaarsom) nemen we de gemiddelde neerslag gemeten op 13 neerslagstations verspreid over het land. De jaarsom is sinds 1906, het begin van onze neerslagmetingen, geleidelijk toegenomen (figuur 1). Tussen de perioden 1961-1990 en 1991-2020 ging de jaarsom van gemiddeld 779 naar 851 millimeter, een toename van 72 millimeter oftewel 9 procent.

Is het vaker gaan regenen, of meer gaan regenen als het regent? 

Hoe is die 72 millimeter aan exta neerslag over het jaar verdeeld? Is het bijvoorbeeld vaker gaan regenen of zijn wellicht vooral de natste dagen veel natter geworden? Om dit uit te zoeken hebben we voor beide perioden en voor elk station de dagen gesorteerd op de hoeveelheid neerslag van die dag, van veel naar weinig. Vervolgens berekenen we, gemiddeld over de stations, de procentuele toename tussen de twee perioden van de natste dag van het jaar (preciezer gezegd: we nemen de natste 30 dagen van de 30-jarige periode), de een-na-natste dag, enzovoorts, tot aan de dagen met vrijwel of helemaal geen neerslag. We tellen tussen de 180 en 210 regendagen, afhankelijk van het station.

Figuur 1. Neerslaghoeveelheid per jaar sinds 1906, gemiddeld over 13 stations (‘P13’) verspreid over Nederland. Dikke horizontale lijnen: de klimaatnormalen voor o.a. 1961-1990 en 1991-2020. Bron: KNMI klimaatdashboard
Figuur 2. Procentuele neerslagtoename tussen 1961-1990 en 1991-2020 op regendagen die geordend zijn op de hoeveelheid neerslag op die dag, van veel afnemend tot vrijwel geen neerslag (bruin) en de optelsom van de hoeveelheid neerslag op deze dagen in 1961-1990 (lichtgroen) en 1991-2020 (donkergroen). ©KNMI

Bijna alle regendagen zijn ongeveer 9% natter geworden 

Het blijkt dat deze toename voor bijna alle dagen tussen de 8 en 11 procent ligt (figuur 2, bruine lijn), dus opvallend genoeg ongeveer evenveel als de toename van 9 procent in de jaarsom.  Een uitzondering zijn de een of twee dagen per jaar met de meeste neerslag, hierop neemt de neerslag tot 15 procent toe. Op deze dagen valt gemiddeld meer dan 25 millimeter per dag. De 25 natste dagen dragen ongeveer de helft bij aan de jaarsom, de natste 150 dagen met minstens 0,5 millimeter neerslag 98,5 procent (figuur 2, groene lijnen). Dit geldt voor beide perioden. Het aantal dagen met neerslag van betekenis is dus niet wezenlijk veranderd. 

Conclusie: het is niet vaker gaan regenen, maar als het regent, valt er tegenwoordig op een dag 9 procent meer neerslag dan 50 jaar geleden. 

KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund 

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Maart was recordwarm maar wel somber

    Met een gemiddelde temperatuur van 9,0 °C tegen normaal 6,5 °C was het de zachtste maart sinds 19...

    29 maart 2024 - Nieuwsbericht
  2. Waarom de Cariben mogelijk een actief orkaanseizoen tegemoet gaan

    Een jaar geleden, in maart 2023, begonnen wereldwijd de hoge zeewatertemperaturen records te verb...

    27 maart 2024 - Klimaatbericht
  3. Koraal verdwijnt in hoog tempo

    Te hoge temperaturen van het oceaanwater zorgen ervoor dat koraalriffen op grote schaal afsterven...

    26 maart 2024 - Klimaatbericht
  4. Steeds gevaarlijkere gevoelstemperaturen in zuidelijk West-Afrika door klimaatverandering

    Als gevolg van klimaatverandering is de zogenaamde gevoelstemperatuur in zuidelijk West-Afrika nu...

    22 maart 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten