Waarschuwing voor onweersbuien met windstoten en hagel in Limburg, Gelderland, Overijssel, Drenthe en Groningen
Met een zuidelijke stroming werd woensdag 2 juli tropische lucht aangevoerd. Een golvend front lag boven de Britse Eilanden en de Noordzee en trok langzaam richting ons land. Voor dit front uit lag een convergentielijn (rode lijn met haakjes in figuur 2). Het front en de convergentielijn trokken in de loop van woensdag 2 juli zuidoostwaarts over ons land. Hierna werd de stroming meer noordwestelijk en stroomde er geleidelijk beduidend minder warme lucht over ons land.
De verwachting was dat er in het gehele land onweersbuien konden ontstaan bij de passage van de convergentielijn en het koufront. De zwaarste buien werden in het oosten van het land (en in Duitsland) bij de convergentielijn verwacht, met hagelstenen van 3 cm of groter en zware windstoten (>75 km/uur).
Rond 14:00 uur ontstonden de eerste onweersbuien boven Limburg, waar de convergentielijn zich bevond.
Ook in het golvende front was onweersactiviteit waarneembaar. Halverwege de middag trokken de eerste onweersbuien over Zeeland en de Waddeneilanden. Boven het oosten van het land activeerden de buien sterk na 16:00 uur, met de zwaarste onweersbuien in het uiterste oosten van het land (figuur 2).
In de omgeving van Delfzijl kwam het in een supercel tot hagelstenen van rond de 5 centimeter. Hagel van meer dan 2 cm is met de radar gemeten boven Limburg, Gelderland, Overijssel en Groningen. In de omgeving van Winterswijk was sprake van een valwind. Op de WOW-weerstations werden daar windstoten van ruim 110 km/uur gemeten. Op de KNMI stations Hupsel en Twente werden windstoten gemeten tot 65 km/ uur, maar bij buien varieert de wind zo sterk op korte afstand, dat de hoogste windstoten zelden door een KNMI station worden gemeten. Op de KNMI neerslagstations werd plaatselijk in de Achterhoek tot 45 millimeter neerslag geregistreerd, maar ook hier is de meeste neerslag waarschijnlijk tussen de stations gevallen.
Bij de brandweer kwamen zeker 127 meldingen binnen over schade en één brand. Rond Winterswijk vielen veel bomen om, onder meer op de N318 en N319, straten kwamen onder water te staan en het treinverkeer raakte ontregeld. Ook stortte het dak van een bedrijfspand in door het noodweer.
Op woensdag 2 juli om 10:40 uur is er een code oranje uitgegeven voor Limburg, Gelderland en Overijssel (figuur 4). In Noord-Brabant, Utrecht, Flevoland, Friesland, Groningen en Drenthe bleef een code geel van kracht.
“Vanaf halverwege de middag komen er in de oostelijke helft onweersbuien voor. In het uiterste oosten worden de zwaarste onweersbuien verwacht, met kans op (zeer) zware windstoten, grote hagel en veel regen in korte tijd. De buien kunnen zich snel ontwikkelen. Hiervoor is code oranje van kracht in de provincies Limburg, Gelderland en Overijssel. Er is daardoor kans op overlast voor het verkeer, buitenactiviteiten zoals (water)sport en evenementen. Door blikseminslag is er kans op brand en schade.”
“Bij de onweersbuien van vanmiddag zijn (zware) windstoten tot 75-100 km/uur, hagel van ca. 2-4 cm doorsnede en veel regen in korte tijd mogelijk. De zwaarste buien trekken over het uiterste oosten en over Duitsland. De zwaarste buien trekken aan het begin van de avond naar Duitsland weg.”
Om 16:56 uur werd ook code oranje afgegeven voor Groningen en Drenthe (figuur 5).
De code oranje werd om 19:07 uur beëindigd.
Volgens de KNMI'23-klimaatscenario's zullen extreme buien in de zomer vaker voorkomen, terwijl het aantal lichte zomerbuien (tot 10 millimeter/uur) juist zal afnemen. Doordat er meer neerslag verdampt, kunnen windstoten en valwinden bij buien sterker worden. Door verdamping koelt de lucht namelijk af, waardoor deze zwaarder wordt en neerwaarts beweegt. De kans op valwinden neemt hierdoor toe. Of het in Nederland ook vaker gaat bliksemen, is onzeker.