De toren van de Utrechtse Dom bleef overeind staan. De klinkers op het plein voor de kerk verraden de plek waar ooit de pilaren van het middenschip stonden. Meteorologen en geschiedkundigen hebben uitgebreid historisch onderzoek gedaan naar de weersomstandigheden die deze ramp, het Schrickelijk Tempeest genoemd, hebben veroorzaakt.
Het noodweer maakte zoveel indruk dat menig dagboekschrijver er uitgebreid aandacht aan heeft besteed. Uit reconstructies blijkt dat inderdaad sprake moet zijn geweest van een zware windhoos, ook wel tornado genoemd. Vrijwel alles in het spoor van zo'n hoos wordt vernield. Ook in de naaste omgeving van de slurf is het levensgevaarlijk. Wind en rondvliegend puin richten veel schade aan.
Op de bewuste dag was het een warme en benauwde zomerdag. Er trok een bijzonder actief en omvangrijk buiengebied van zuidwest naar noordoost over ons land. Dat ging met een snelheid van zo'n tachtig kilometer per uur. Dit wijst op een sterke wind op grote hoogte. Onder zulke omstandigheden bij zeer warm en vochtig weer en grote temperatuurverschillen kunnen zich de zwaarste buien ontwikkelen.
Op verschillende plaatsen werd schade aangericht door hagel en windstoten, maar de stad Utrecht werd het zwaarst getroffen. De onweersbui, met de smalle verwoestende slurf van de hoos, is in het centrum van Utrecht langs de Oude Gracht dwars over het middenschip van de Utrechtse Dom getrokken. Daarbij zijn windsnelheden van naar schatting 150 kilometer per uur opgetreden. Het middenschip van de Utrechtse Dom stortte in en veranderde in een ruïne.
Van vier andere kerken in de stad waaiden de torens om. Andere kerktorens raakten zwaar beschadigd. Ook torens in de naaste omgeving in plaatsen als Vleuten, IJsselstein, Bunnik en Houten overleefden de windstoten niet.
Ieder jaar doen zich ergens in ons land windhozen voor. Maar een zware windhoos vergelijkbaar met een tornado in de Verenigde Staten komt in Nederland weinig voor. Uit de twintigste eeuw zijn maar enkele gevallen bekend.
Het meest recent zijn de windhozen die Chaam en Tricht op 25 juni 1967 troffen. Hierbij kwamen zeven mensen om het leven. Met name in Tricht werden woonwijken vernield. Het noodweer in 1674 vertoont sterke gelijkenissen met dat van juni 1967.
