Herbebossing kan zorgen voor meer opname van CO2 uit de lucht, maar de precieze hoeveelheid is onzeker. Door de hoeveelheid licht die bomen en planten uitstralen te meten, kunnen satellietinstrumenten de CO2-opname door planten volgen.
Vegetatie op aarde neemt tot wel 30 procent op van alle fossiele CO2-uitstoot. Gezonde vegetatie is dus een belangrijke schakel in het beperken van de toename van CO2 concentraties in de atmosfeer. Als de opgenomen CO2 langdurig in de bodem wordt vastgelegd, zien we dit als negatieve emissie: CO2 gaat de atmosfeer uit. Veel landen hebben hun hoop gevestigd op negatieve emissietechnieken, zoals herbebossing, om de gestelde doelen van het klimaatakkoord van Parijs nog te kunnen behalen.
Het idee achter herbebossing is dat extra bomen grotere hoeveelheden CO2 uit de atmosfeer kunnen vastleggen. Op korte termijn zal de meeste CO2 die in het groeiseizoen is opgenomen echter weer vrijkomen doordat bomen hun bladeren verliezen en ook CO2 uitstoten via hun “ademhaling” (respiratie). Maar op de lange termijn kan een groeiend bos wel degelijk steeds wat meer CO2 vastleggen – zolang het bos blijft bestaan tenminste.
De hoeveelheid extra CO2 die wordt opgenomen door herbebossing is onzeker. Deze onzekerheid wordt nog groter door de droogte en branden die samengaan met klimaatverandering. Het permanent vastleggen van CO2 door vegetatie wordt gemeten met speciale meettorens, maar daar zijn er slechts enkele van, waardoor van veel gebieden niet duidelijk is in hoeverre ze CO2 blijven vastleggen.
Satellietmetingen kunnen gebruikt worden om de CO2-opname van planten overal op aarde te meten (zie afbeelding 1). Hoe werkt dit? Tijdens fotosynthese gebruiken planten energie uit zonlicht om water en CO2 om te zetten in zuurstof en suikers, de bouwstoffen van planten. Tijdens dit proces straalt de plant een deel van het zonlicht weer uit als een zachte gloed: dit is fluorescentie. Satellieten kunnen de hoeveelheid licht die planten uitstralen meten (zie afbeelding 2). Fluorescentie is een gevolg van fotosynthese activiteit; zonder fotosynthese -en de daarmee gepaard gaande opname van CO2- wordt er geen fluorescentie waargenomen.
In China vindt op grote schaal herbebossing plaats. Gedurende 6 jaar heeft het KNMI met satellietmetingen een nieuw aangeplant bos in het noorden van China gevolgd. Juist in het herbeboste gebied detecteerde de satelliet elk jaar een lichte toename in de zachte gloed van de groeiende bomen, wat betekent dat er CO2 wordt opgenomen. Gebieden waar geen bos werd aangeplant lieten geen toename in fluorescentie zien.
Er is daar een hoeveelheid bos aangeplant van ruim 6000 vierkante kilometer; groter dan de oppervlakte van de provincie Gelderland. Uit de gemeten fluorescentie kunnen we berekenen hoeveel CO2 dit bos jaarlijks opneemt: die CO2-opname komt overeen met ongeveer een half procent van de jaarlijkse Nederlandse CO2-uitstoot. Naarmate het bos ouder wordt kan de CO2-opname weliswaar toenemen, maar eenmaal volgroeid neemt een bos netto geen CO2 meer op.
Alhoewel herbebossing voor vergroening zorgt, is het geen wondermiddel om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Daar zou simpelweg te veel ruimte voor nodig zijn. Die ruimte is er niet, een reden te meer om onze CO2-uitstoot zo snel mogelijk terug te dringen.
Op 5 oktober was de Open Dag van het KNMI. Bezoekers konden zien hoe een weerballon wordt opgelat...
23 oktober 2024 - KlimaatberichtOok in de kurkdroge Sahara regent het soms. Het noordwesten werd een aantal weken geleden zelfs g...
17 oktober 2024 - KlimaatberichtVijf maanden na de lancering van de EarthCARE-satelliet zijn de eerste beelden van alle instrumen...
17 oktober 2024 - NieuwsberichtZou het niet mooi zijn als je bij extreem weer ook een idee zou kunnen krijgen hoe dezelfde omsta...
15 oktober 2024 - Klimaatbericht