Samen met algen in de oceanen zorgen planten voor bijna alle opname van CO2 uit de atmosfeer. Om een nauwkeurige schatting te kunnen maken van de toekomstige hoeveelheid CO2 in de atmosfeer is het dus belangrijk om goed te weten hoeveel daarvan wordt opgenomen door planten. Dat kan aan de hand van lichtgevende planten.
Op lokale schaal kan CO2 gemeten worden door zogenoemde fluxtorens (torens die de verplaatsing van gassen in de atmosfeer meten), en op grotere schaal door vliegtuigen en satellieten. Klimaatmodellen schatten hieruit de toekomstige hoeveelheid CO2.
Tot voor kort was de belangrijkste meetmethode eigenlijk niets anders dan fotograferen hoe groen de planten zijn: hoe groener, hoe meer CO2-opname. Een nadeel van deze methode is dat bij droogte of ziekte, als de planten minder CO2 opnemen, de kleur van planten maar langzaam verandert. Wetenschappers zochten daarom naar een methode waarbij direct de activiteit van de planten te meten is.
Onder invloed van zonlicht wordt in het bladgroen CO2 omgezet in suikers, de bouwstoffen van planten. Dit proces noemen we fotosynthese. Als mechanisme om zich te beschermen tegen een overvloed aan licht zenden planten een deel van de ontvangen energie uit als infrarood licht: de planten fluoresceren. Deze fluorescentie is direct gerelateerd aan de fotosynthese en geeft dus een schatting van hoeveel CO2 de plant opneemt. Figuur 1 laat het verschil zien tussen akkerland bekeken vanuit de lucht met het blote oog en met een fluorescentiedetector.
Het meten van fluorescentie wordt al veel toegepast bij het in kaart brengen van de gezondheid van landbouwgewassen, de ontbossing van regenwouden en het modelleren van de koolstofcyclus.
Een belangrijke ontwikkeling in het meten van fluorescentie is de mogelijkheid om dit ook met satellieten te doen (figuur 2). Satellieten geven de mogelijkheid om in korte tijd een groot gebied in kaart te brengen. Zo kan het hele aardoppervlak in een dag gemeten worden. De mogelijkheid om de seizoensgang op deze manier te volgen geeft klimaatwetenschappers de gelegenheid om trends in de mondiale CO2-opname beter te schatten. Zo kunnen klimaatmodellen ons een nauwkeurigere verwachting geven van het toekomstige klimaat.
Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.
04 december 2025 - KlimaatberichtAfgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...
03 december 2025 - NieuwsberichtDoor klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...
03 december 2025 - KlimaatberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...
01 december 2025 - Nieuwsbericht