Onderzoeksstation Cabauw bestaat 50 jaar

Het KNMI onderzoeksstation Cabauw bestaat ruim 50 jaar en dat wordt 29 september gevierd. Het station in de Utrechtse gemeente Lopik bestaat uit een meetmast van 213 meter hoog en het meetveld rondom de mast. Sinds 1972 wordt Cabauw gebruikt voor meteorologische metingen in de grenslaag, de onderste paar honderd meter van de atmosfeer. In de laatste 50 jaar is Cabauw uitgegroeid tot één van de belangrijkste locaties wereldwijd voor atmosfeeronderzoek.

Atmosferisch onderzoek

De mast en de gegevens van gespecialiseerde meetapparatuur hebben geleid tot kennisdoorbraken op het gebied van de meteorologie van de grenslaag, bijvoorbeeld hoe uitwisseling van warmte tussen de atmosfeer en het aardoppervlak werkt. Dit is van groot belang geweest voor de ontwikkeling van weer- en klimaatmodellen en voor het begrip van de verspreiding van luchtverontreiniging.

In de loop der jaren is het meetprogramma uitgebreid, vaak in samenwerking met andere kennisinstituten en universiteiten, en wordt de atmosfeer tot op grote hoogte (15 km) gedetailleerd in kaart gebracht.

De lange tijdreeks van de meetgegevens van hoge kwaliteit worden gebruikt voor vele actuele thema’s. Met gegevens van het station kunnen wetenschappelijke en beleidsvragen van nu en de toekomst worden beantwoord, zowel op het gebied van klimaatverandering, luchtkwaliteit, de energietransitie en onderzoek naar biodiversiteit. Het station levert ook een belangrijke bijdrage aan het Early Warning Centre (EWC), zoals bij het vroegtijdig waarschuwen voor extreem weer.

Ruisdael Observatorium

Onderzoekers van Cabauw en andere internationale onderzoekers die de gegevens gebruiken ontwikkelen voortdurend nieuwe meet- en analysetechnieken die ook op andere plaatsen in de wereld gebruikt kunnen worden door internationale samenwerking. Hiermee verbetert de infrastructuur die nodig is als ankerpunt voor validatie van modellen en satellieten.

De belangrijkste infrastructuur in Nederland op het gebied van atmosferisch onderzoek valt onder het nationale samenwerkingsverband Ruisdael Observatorium. Ruisdael is tevens de Nederlandse inbreng in de Europese meetinfrastructuren ICOS (Integrated Carbon Observing System) en ACTRIS (Aerosols, Clouds and Trace Gases Research Infrastructure).