Klimaatbericht

Bosbranden in Zuid-Europa: risico toegenomen maar aantal afgenomen

28 juni 2017

De recente bosbranden in Portugal leverden dramatische beelden op die diepe indruk maken. Experts wezen erop dat de afgelopen tientallen jaren het risico van bosbranden rondom de Middellandse Zee groter is geworden, en met een verdere opwarming en verdroging in de toekomst nog groter wordt.

Toch is in Portugal, net zoals rondom de hele Middellandse Zee, daar nog weinig van te merken. Voor de Middellandse Zee als geheel en zelfs wereldwijd is de afgelopen tientallen jaren het totale aantal natuurbranden en het oppervlak van het verbrande gebied afgenomen, hoewel er grote regionale verschillen zijn.

Hoe zit dat?

Er zijn veel redenen waarom natuurbranden (kunnen) ontstaan: droogte, het weer (wind, droogte, onweer), het soort vegetatie, het landschap, brandstichting en veranderingen in landgebruik en bosbeheer spelen allemaal een rol.

Preventie van natuurbranden krijgt de afgelopen jaren veel meer aandacht. Ook de wetenschap staat niet stil. Kennis over hoe natuurbranden ontstaan, hoe deze te beheersen, of te voorkomen, neemt sterk toe. Daarnaast zijn waarnemingen en modellen om droogte en brandrisico in de gaten te houden sterk verbeterd.

Zo heeft het Europese Centrum voor Weersverwachtingen op Middellange Termijn, ECMWF, onlangs het “Global ECMWF Fire Forecast” systeem (GEFF) uitgebracht, dat een verwachting tot 15 dagen vooruit geeft van het risico op natuurbranden. Het GEFF systeem is onderdeel van het Copernicus Atmosphere Monitoring System (CAMS), waar het KNMI een belangrijke rol in speelt.

KNMI-klimaatbericht door Jos de Laat

Waarnemingen van rook afkomstig van de bosbranden in Portugal van 18 juni 2017. Het beeld links toont rookdeeltjes die zonlicht absorberen afkomstig van de GOME-2 satelliet, rechts het bijbehorende beeld van de MODIS satelliet met in rood de brandhaarden.
Waarnemingen van rook afkomstig van de bosbranden in Portugal van 18 juni 2017. Het beeld links toont rookdeeltjes die zonlicht absorberen afkomstig van de GOME-2 satelliet, rechts het bijbehorende beeld van de MODIS satelliet met in rood de brandhaarden.
Verandering in oppervlak van verbrand gebied gedurende (a) 1985-2011, (b) Portugal 1980-2011, (c) Spanje 1974-2011, and (d) Zuid-Frankrijk 1974-2011. Groen betekent een afname, paars een toename. Bron: Turco et al., [2016].
Verandering in oppervlak van verbrand gebied gedurende (a) 1985-2011, (b) Portugal 1980-2011, (c) Spanje 1974-2011, and (d) Zuid-Frankrijk 1974-2011. Groen betekent een afname, paars een toename. Bron: Turco et al., [2016].
Voorbeeld van het actuele risico op natuurbranden voor 27 juni 2017 op basis van gegevens van het ECMWF.
Voorbeeld van het actuele risico op natuurbranden voor 27 juni 2017 op basis van gegevens van het ECMWF.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
  2. Ongekende overstromingen in Zuidoost-Azië

    Afgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...

    03 december 2025 - Nieuwsbericht
  3. Europa wordt nog veel droger als de AMOC stilvalt

    Door klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...

    03 december 2025 - Klimaatbericht
  4. Zachte, natte herfst met zon

    Met een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...

    01 december 2025 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten