De maakbaarheid van het klimaat

De uitstoot van broeikasgassen door de mens leidt tot een snel opwarmend klimaat. Kunnen we de wereld eigenlijk ook weer zelf afkoelen?

Nederlands idee

Heftige vulkaanuitbarstingen kunnen zwaveldeeltjes tot hoog in de atmosfeer brengen. Deze deeltjes zorgen daarna enige jaren voor afkoeling doordat ze een deel van de straling van de zon terugkaatsen. Hiervan uitgaande werd in 2006 door de Nederlandse Nobelprijswinnaar Paul Crutzen de mogelijkheid besproken om de opwarming van het klimaat tegen te gaan door met enige regelmaat kunstmatig zulke deeltjes in de atmosfeer te injecteren.

Klimaatmodellen

Recente berekeningen met een klimaatmodel laten zien dat het, met een juiste dosering in ruimte en tijd, mogelijk is om hierbij grote lokale klimaateffecten te voorkomen (figuur 2).  Eerder onderzoek suggereerde juist grote neveneffecten. Belangrijke vragen zijn nu of andere klimaatmodellen hetzelfde beeld zullen laten zien en of de huidige klimaatmodellen goed genoeg zijn om ze te kunnen vertrouwen. Mogelijk zijn er ook nog niet-ontdekte neveneffecten. Een andere vraag is of het technisch mogelijk en betaalbaar is.

Politiek en ethiek

Belangrijke vragen liggen er ook op het gebied van de politiek en de ethiek. Wie beslist er straks over de (mate van) toepassing? Als één land hiermee wil gaan experimenteren kan dat als het niet goed gaat snel grote effecten hebben op het klimaat in andere landen. Deze onderwerpen vallen  buiten het bestek van het klimaatonderzoek.

KNMI-klimaatbericht door Peter van Velthoven en Michiel van Weele