De berichten lijken elkaar tegen te spreken. Extreme kou in Rusland, Scandinavië en Noord-Amerika en tegelijkertijd het nieuws dat de wereldgemiddelde temperatuur nieuwe hoogtes bereikt. Hoe zit dat?
Iedere winter koelt de lucht in het noordpoolgebied sterk af. In afbeelding 1 zie je dat de temperatuur daar in januari gemiddeld tot ver onder het vriespunt daalt. Die koude lucht stroomt soms naar het zuiden uit door een verstoring in de straalstroom en de poolwervel. Dat zorgt op die meer zuidelijke plekken voor extreme kou. In afbeelding 2 zie je hoe tussen 26 december van het vorig jaar tot afgelopen 13 januari de kou uit het noordpoolgebied zich verspreidde. Dat zorgde voor uitzonderlijk lage temperaturen, eerst in Siberie, daarna in delen van Europa en Noord-Amerika.
Wat je in afbeelding 2 ook ziet, is dat als het ergens extreem koud is, het op andere plekken veel warmer is dan normaal. Als je de temperatuur over de hele aarde middelt, blijkt het gemiddeld warmer te worden (afbeelding 3). Lokaal wordt het soms extreem koud, maar dat wordt gecompenseerd door meer warmte ergens anders. Je moet meer dan 100.000 jaar in de tijd teruggaan om een periode te vinden waarin de aarde als geheel ongeveer net zo warm was als nu. In een warmere wereld blijven kouderecords voorkomen, maar ze worden wel steeds zeldzamer.
Aan het eind van de winter bereikt het Arctische zee-ijs zijn jaarlijkse maximum. Dit jaar gebeur...
16 april 2025 - Klimaatbericht2024 was het warmste jaar in Europa sinds het begin van de metingen. We hebben de langste hittego...
15 april 2025 - KlimaatberichtZondag lopen duizenden mensen de Rotterdam Marathon. Ik ook. Weer of geen weer. Lopers beweren va...
11 april 2025 - KlimaatberichtMaart was uitzonderlijk zonnig en zacht en er viel nauwelijks regen. Op maar liefst zes dagen lie...
09 april 2025 - Klimaatbericht