Klimaatbericht

Kans op bosbranden Australië toegenomen door klimaatverandering

04 maart 2020

De opwarming van de aarde door broeikasgassen heeft bijgedragen aan de weersomstandigheden die de catastrofale bosbranden in Zuidoost-Australië mogelijk maakten. Dat blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution, een internationaal team van wetenschappers onder leiding van het KNMI en de Universiteit van Oxford.

Kans op weer dat extreme bosbranden mogelijk maakt

De kans op weer dat bosbranden veroorzaakt zoals in Australië is tenminste 30% waarschijnlijker geworden

De kans op weer dat bosbranden veroorzaakt zoals de afgelopen maanden in Zuidoost-Australië is door klimaatverandering met minstens 30 procent toegenomen. Volgens de onderzoekers van Australische, Europese en Amerikaanse universiteiten en onderzoeksinstituten is dit echter een ondergrens, de echte toename kan veel groter zijn. Dit komt omdat klimaatmodellen de trend in hittegolven, de belangrijkste factor achter deze toename, systematisch onderschatten. Ook de waargenomen trend in het risico op bosbranden is veel hoger dan dit. De kans zal verder toenemen zolang we broeikasgassen blijven uitstoten en de temperatuur verder oploopt.

Extreme hitte

De belangrijkste factoren achter bosbranden zijn hitte en droogte. Hittegolven zijn in de waarnemingen 1 tot 2,5 ºC warmer geworden sinds het begin van betrouwbare metingen in 1910. Modellen laten echter maar een toename van 1 ºC zien. Dit geldt ook in Nederland, hier is de temperatuur van hittegolven 3 ºC toegenomen terwijl klimaatmodellen 1,5 ºC berekenen. Ook genereren de klimaatmodellen te makkelijk hele extreme hittegolven. Het verschil in trends kan twee oorzaken hebben: of de modellen representeren hittegolven niet betrouwbaar, of er is een andere factor dan klimaat die hittegolven heter heeft gemaakt. Zolang onbekend is wat het is, kunnen de onderzoekers alleen een ondergrens geven.

Droogte

Voor extreme droogte analyseerden de onderzoekers twee tijdschalen: de droogste maanden van het bosbrandseizoen september–februari, en de jaargemiddelde droogte. Het jaar 2019 was het droogste in de waarnemingen in Australië, en dat geldt ook voor het zuidoosten. Er is een lichte trend naar meer droogte in de waarnemingen, maar dat kan ook nog goed toeval zijn. De klimaatmodellen laten geen trend zien. Ze concluderen dat er geen trend is in extreem droge jaren die aan klimaatverandering kan worden toegeschreven. Dat staat overigens los van trends in de gemiddelde neerslag, die wel lijkt af te nemen. Ook in de droogste maand van het bosbrandseizoen kunnen ze noch in de waarnemingen noch in de modellen een trend vinden.

Conclusie

Omdat de modellen de trends onderschatten is het onmogelijk te berekenen hoe groot het effect precies is

Er is dus zeker een invloed van klimaatverandering op het weer dat extreme bosbranden mogelijk maakt. Omdat de modellen de trends onderschatten is het onmogelijk te berekenen hoe groot dit effect precies is, maar dit soort weer is tenminste 30 procent waarschijnlijker geworden sinds 1900. Het kan echter goed veel meer zijn, maar verder onderzoek moet uitwijzen waardoor de modellen en waarnemingen niet goed overeenkomen.

Top 10 technologische doorbraken

De klimaatattributie studies van World Weather Attribution staan in de top 10 technologische doorbraken van MIT Technology Review: "Onderzoekers kunnen nu de rol van klimaatverandering in extreem weer herkennen", aldus het mediabedrijf van het Massachusetts Institute of Technology.

KNMI-klimaatbericht door Geert Jan van Oldenborgh

Kaart van Australië met de plek waar de bosbranden waren juli 2019 en januari 2020. In het rood de hevigste branden. In het blauw de beboste gebieden in Australië. ©KNMI

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Waarom viel er de afgelopen dagen zoveel regen in Spanje?

    Afgelopen woensdag 29 oktober werd Spanje getroffen door de zwaarste overstroming van deze eeuw. ...

    01 november 2024 - Klimaatbericht
  2. Zachte, droge oktobermaand met zonnige perioden

    Oktober was een zachte maand, met een gemiddelde temperatuur van 12.1°C tegen een langjarig gemid...

    31 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  3. 10 jaar klimaatattributie door World Weather Attribution

    Ter gelegenheid van het 10 jarig jubileum is vandaag een rapport van World Weather Attribution (W...

    31 oktober 2024 - Klimaatbericht
  4. Hoe temmen we de toename van methaan?

    De snelle opwarming van het klimaat wordt veroorzaakt door broeikasgassen waarvan CO2 het meest b...

    30 oktober 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten