Al sinds de jaren zeventig worden verwachtingen gemaakt van de opwarming van de aarde. Die verwachtingen zijn tot nu toe behoorlijk goed uitgekomen, zeker als ze worden herleid tot de werkelijke toename van broeikasgassen.
De principes van hoe CO2 en andere broeikasgassen de aarde opwarmen zijn al lang bekend. De vergelijkingen zijn echter zo ingewikkeld dat ze alleen met computers op te lossen zijn. Vanaf de jaren zeventig werd zo voorspeld hoe de aarde zou opwarmen door broeikasgassen. Amerikaanse onderzoekers vergeleken onlangs zeventien klimaatverwachtingen met het waargenomen klimaat sinds de verwachtingen werden gemaakt (figuur 1). De oudste verwachtingen werden gemaakt in de jaren zeventig, de jongste in begin deze eeuw. Van de zeventien verwachtingen van de toename van de wereldgemiddelde temperatuur zijn er, binnen de meetonzekerheid, tien gelijk aan de waargenomen toename (bovenste rij figuren). Sommige verwachtingen zaten er naast omdat de veronderstelde toename van broeikasgassen groter of juist kleiner was dan in werkelijkheid. Als hiervoor wordt gecorrigeerd, blijken veertien van de zeventien verwachtingen de werkelijke klimaatverandering goed te hebben voorzien (onderste rij figuren).
Dit vergroot het vertrouwen in de klimaatverwachtingen van de wereldgemiddelde temperatuur voor de komende decennia. Maar ook de huidige, meest geavanceerde modellen laten nog een onzekerheid zien in hoe het verdere verloop van de wereldgemiddelde temperatuur zal zijn. Dat komt vooral door twee factoren: hoeveel broeikasgassen we nog gaan uitstoten, en hoe de bewolking op de opwarming reageert. Ook is nog onzeker hoe het klimaat per land gaat veranderen, vooral extreem weer, waarvan de gevolgen het grootst zijn. De aarde is nu al zo ver opgewarmd dat we trends in extreem weer met de modelverwachtingen kunnen vergelijken. Daaruit blijkt vaak dat er nog modelverbeteringen nodig zijn voor we de projecties daarvan kunnen vertrouwen. De grote lijnen van klimaatverandering zijn echter al lang bekend.
KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund en Geert Jan van Oldenborgh
Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.
04 december 2025 - KlimaatberichtAfgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...
03 december 2025 - NieuwsberichtDoor klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...
03 december 2025 - KlimaatberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...
01 december 2025 - Nieuwsbericht