Vorige week was daar dan eindelijk een uitspraak in de klimaatrechtzaak die een Peruaanse boer had aangespannen tegen het Duitse energiebedrijf RWE. De claim op schadevergoeding werd niet toegekend. Wel stelde de rechter vast dat grote uitstoters van broeikasgassen in beginsel aansprakelijk kunnen worden gesteld voor schade als gevolg van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering.
Er zijn wetten die bedoeld zijn om je veiligheid en eigendommen te beschermen.
Bijvoorbeeld: je buren hebben een grote boom in hun tuin staan. Er bestaat het risico dat de boom omwaait en op jouw huis terechtkomt. Dan kun je via de rechter een beroep doen op een wet die bepaalt dat je buurman jouw veiligheid en eigendommen niet mag bedreigen en die bedreiging moet wegnemen. Als je ten minste kunt aantonen dat het risico op schade voldoende groot is.
De Peruaanse boer, Saúl Luciano Lliuya, deed een beroep op een dergelijke Duitse wet. Zijn redenering was dat het Duitse energiebedrijf RWE door jarenlang fossiele brandstoffen te verbranden heeft bijgedragen aan de wereldwijde stijging van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. Hierdoor is de aarde opgewarmd en is de gletsjer op de berg boven zijn woonplaats Huaraz gaan smelten (zie afbeelding 1). Een groot meer van smeltwater bedreigt nu zijn bezittingen. Als de natuurlijke dam die het smeltwater tegenhoudt breekt, dan stort een gigantische stroom water met modder en stenen zich naar beneden en zal een deel van Huaraz overspoelen, waaronder ook zijn boerderij.
RWE moet meebetalen aan maatregelen om dit risico weg te nemen. RWE heeft voor 0,4 % bijgedragen aan de stijging van CO2 in de atmosfeer en daarom claimt de boer 0,4 % van de totale kosten om het risico van een vernietigende modderstroom weg te nemen. Dit is een klein bedrag voor een bedrijf als RWE, maar bij toekenning door de rechter kan op grond van deze zaak klimaatschade wereldwijd verhaald worden op grote uitstoters als RWE.
De uitspraak is op 28 mei gekomen met verlies op individueel vlak maar toch met mogelijk grote gevolgen.
Belangrijkste uitkomst van de uitspraak is dat het volgens het Oberlandesgericht Hamm juridisch mogelijk kan zijn dat grote uitstoters onder het Duitse recht aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de schade die hun uitstoot veroorzaakt. Het feit dat er een grote afstand ligt tussen RWE en de eiser zou daar niet aan af doen.
Dat de eis van de boer niet is ingewilligd komt omdat er volgens de Duitse wet een concreet gevaar moet zijn voor schade om de zaak in behandeling te nemen. Volgens het Hof is dat er niet en is de zaak afgewezen. Volgens experts is de kans dat in de komende dertig jaar Huaraz wordt overspoeld door het smeltwater van de gletsjer kleiner dan één procent.
Toch is de uitspraak veelzeggend. In principe heeft de rechter vastgesteld dat grote uitstoters aansprakelijk zouden kunnen worden gesteld. Deze uitspraak geldt mogelijk als een precedent waaronder meer zaken naar de rechter worden gebracht. Uiteraard zullen in verdere zaken andere discussiepunten naar voren komen en zal klimaatwetenschap in de behandeling weer een rol spelen. Is er een causaal verband te vinden tussen uitstoot van een specifiek bedrijf en klimaatschade? Wist RWE van de schadelijkheid van uitstoot? Maar dat deze discussie gevoerd kan worden in de rechtzaal, maakt het verlies van deze zaak voor milieuorganisaties toch 'succesvol'.
Vandaag wordt het tropisch warm in Nederland door de aanvoer van warme lucht uit Zuid-Europa. Ook...
13 juni 2025 - KlimaatberichtAan het einde van de vrijdagavond en in de nacht naar zaterdag kans op zware onweersbuien in het ...
13 juni 2025 - LiveblogDe Atlantische oceaanstroming, waar de Golfstroom onderdeel van is, lijkt een stuk instabieler te...
11 juni 2025 - KlimaatberichtWereldwijd wordt vandaag, op Heat Action Day, aandacht gevraagd voor de risico’s van extreme hitt...
02 juni 2025 - Klimaatbericht