Klimaatbericht

Kwetsbaarheid van groene stroom

16 maart 2018

Het opwekken van zonne- en windenergie is sterk afhankelijk van het weer. Deze afhankelijkheid brengt met zich mee dat de energievoorziening van de samenleving kwetsbaar kan worden voor variaties in het weer en klimaat. Binnen het KNMI wordt onderzoek gedaan naar de invloed van klimaatverandering en variaties in het weer op de productie van groene stroom.

Onderzoekers van het KNMI hebben gekeken naar lange koude perioden met windstil weer over een groot deel van noordwest Europa, inclusief de Noordzee waar een groot deel van de capaciteit voor windenergie staat. Dit weertype hangt samen met de zogenoemde Noord Atlantische Oscillatie (NAO). Deze NAO kent een positieve en een negatieve fase. In het algemeen zal voor noordwest Europa een positieve NAO zachte en natte winters met veel wind geven, terwijl een negatieve NAO minder onstuimig zal zijn en vooral koud en droog weer geeft. De weersystemen die samen hangen met de NAO zijn groot: vrijwel geheel Europa ‘voelt’ de effecten van de NAO. Figuur 1 illustreert de twee verschillende fasen van de NAO. 

De ruimtelijke uitgebreidheid van de NAO heeft als consequentie dat tegenvallende windenergieopbrengsten in het Nederlandse deel van de Noordzee niet gecompenseerd kunnen worden met opbrengsten uit buurlanden: met een negatieve NAO hebben zij immers ook te kampen met een gebrek aan wind. Ook de import van zonne-energie uit Zuid-Europa is – afgezien van de technische moeilijkheden – ook problematisch: een negatieve NAO zorgt voor stormachtig en bewolkt weer rondom de Middellandse zee, waardoor de opbrengst van de zonne-energie dus zal tegenvallen.

De kwetsbaarheid voor klimaatvariaties zoals de NAO worden vergroot doordat een periode met rustig weer zoals onder een negatieve NAO, vaak samenvalt met koud en vriezend weer. Dus een periode met lage windenergieopbrengsten valt vaak samen met een periode waar de vraag naar energie hoog is. Het KNMI zet zich in om deze kwetsbaarheid voor grootschalige variaties in het klimaat, zoals de NAO, in kaart te brengen en te kwantificeren.

KNMI-klimaatbericht door Gerard van der Schrier en Karin van der Wiel

In de positieve fase van de Noord Atlantische Oscillatie zijn de winters in noordwest Europa mild en nat, en worden er meer stormen over dit deel van Europa gevoerd. Het Middellandse Zee gebied is droog en zonnig.
Bij een negatieve fase draait dit om: het is rondom de Middellandse Zee onstuimig en nat, terwijl noordwest Europa droog, koud en rustig weer heeft. (Bron: Lamont-Doherty Earth Observatory, Columbia University, New York)

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Waarom viel er de afgelopen dagen zoveel regen in Spanje?

    Afgelopen woensdag 29 oktober werd Spanje getroffen door de zwaarste overstroming van deze eeuw. ...

    01 november 2024 - Klimaatbericht
  2. Zachte, droge oktobermaand met zonnige perioden

    Oktober was een zachte maand, met een gemiddelde temperatuur van 12,1°C tegen een langjarig gemid...

    31 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  3. 10 jaar klimaatattributie door World Weather Attribution

    Ter gelegenheid van het 10 jarig jubileum is vandaag een rapport van World Weather Attribution (W...

    31 oktober 2024 - Klimaatbericht
  4. Hoe temmen we de toename van methaan?

    De snelle opwarming van het klimaat wordt veroorzaakt door broeikasgassen waarvan CO2 het meest b...

    30 oktober 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten