Lentegevoel

De meteorologische lente begint ieder jaar op 1 maart, maar het lentegevoel laat soms wel tot mei op zich wachten. Pas als de natuur ontwaakt komt ons land in de greep van de lente. Begon het lentegevoel begin vorige eeuw gemiddeld rond 10 mei, nu is dat al rond 27 april.

Dit blijkt uit het natuurkalender-onderzoek van Arnold van Vliet, bioloog aan Wageningen University naar de start van de bloei van de witte paardenkastanje: “Uit historische gegevens blijkt dat voor elke graad dat het voorjaar warmer is, de witte paardenkastanje ruim een week eerder in bloei komt.” (Figuur 1)

Start bloei witte paardenkastanje

Als we het begin van het lentegevoel laten samenvallen met de bloei van de witte paardenkastanje, dan blijkt dat het lentegevoel aan het begin van de vorige eeuw gemiddeld rond 10 mei begon (Figuur 2). Vandaag de dag is dat al rond 27 april, dus bijna twee weken eerder, omdat het voorjaar in Nederland gemiddeld ruim anderhalve graad warmer is dan een eeuw geleden. Dit jaar was maart naar de maatstaven van tegenwoordig koud. In vergelijking met 50 jaar geleden was het echter een normale maartmaand. April is tot op heden juist weer aan de warme kant: met de huidige zeer hoge temperaturen meegerekend verwachten we dat de witte paardenkastanje rond 23 april in bloei komt.

Opwarming

Volgens het warmste KNMI’14 klimaatscenario zal het voorjaar in Nederland aan het eind van deze eeuw mogelijk nog 3,2 graden verder opwarmen als de uitstoot van broeikasgassen niet drastisch vermindert. Hierdoor zal de “gevoelslente” dan gemiddeld al op 8 april beginnen. En dat is niet alleen maar goed nieuws.

Gevolgen

Arnold: “De bloei van de witte paardenkastanje staat niet op zichzelf: planten, vogels en insecten zijn van elkaar afhankelijk en zullen allemaal mee veranderen. Het is lastig te voorspellen hoe de opwarming het gehele ecosysteem zal beïnvloeden, maar de gevolgen zullen hoe dan ook groot zijn.” In het klimaatakkoord van Parijs is afgesproken om de CO2-uitstoot drastisch te gaan verminderen, juist om de gevolgen voor mens, flora en fauna te beperken.

KNMI-klimaatbericht door Frank Selten