Natuur verandert sneller vanwege weersextremen

Met het opwarmende klimaat neemt ook de kans op extremen toe. Klimaatonderzoek van het KNMI, vastgelegd in de KNMI’14 scenario’s, laat bijvoorbeeld zien dat Nederland in de toekomst vaker te maken krijgt met hete zomers. Ook neemt de kans op extreme neerslag toe. Verder stijgt de zeespiegel, wat leidt tot een grotere kans op stormvloeden en overstromingen van laaggelegen kustgebieden.

Het is al langer bekend dat de gemiddelde opwarming van het klimaat invloed heeft op de natuur. Denk daarbij aan het opschuiven van de wijngrens, planten die vroeger in het voorjaar bloeien, maar ook dieren als de wespenspin en de eikenprocessierups die steeds noordelijker voorkomen.

Ook weersextremen hebben invloed op de natuur en dit effect blijkt veel groter te zijn dan tot nu toe werd gedacht. Dit schrijven onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO) in een speciaal themanummer van de ‘Philosophical Transactions of the Royal Society B’. De auteurs laten zien dat de reactie van de natuur op extreme weersomstandigheden echter wel soortgebonden is en dus grote variaties vertoont.

Een voorbeeld hiervan betreft nesten van dicht langs de kust broedende scholeksters. Deze zullen in de toekomst als gevolg van de zeespiegelstijging vaker wegspoelen. Wanneer zij hun gedrag daar niet op aanpassen door hun nesten op hogere grond te bouwen, kan er een selectie plaatsvinden tegen dit soort laag broedende vogels.

Het KNMI volgt nauwlettend de klimaatveranderingen in Nederland, waaronder de kans op extremen. Interessant is om te zien hoe de natuur op deze extremen zal reageren.

KNMI-Klimaatbericht door Marcel Bult