Nieuwe monitoring voor Hawaïaanse vulkaan

09 maart 2023

Komende weken installeert een team van het KNMI en de geologische dienst van Amerika (USGS) op de Kīlauea-vulkaan (Hawaï) een extra zwaartekrachtmeter. Zo kunnen veranderingen in de zwaartekracht door het stromen van magma in de vulkaan gemonitord worden en kan er tijdig gewaarschuwd worden voor een uitbarsting.

Het Hawaïaans meetnetwerk behoort tot de grootste wereldwijd.

Het Hawaïaans meetnetwerk behoort met vijf zwaartekrachtmeters tot de grootste wereldwijd, alleen het meetnetwerk op de Etna (Italië) is groter. De kennis die wordt opgedaan met deze metingen, wordt ook toegepast op andere vulkanen wereldwijd.

Monitoring en onderzoek met zwaartekrachtsmetingen

Als je maar één instrument installeert, krijg je gegevens van de locatie waar dat instrument staat. Bij een netwerk meten meerdere instrumenten continue op vaste locaties rondom de vulkaan.  Bij de KIlauea is dat belangrijk, om te observeren waar het lava uit het kratermeer naar toe verplaatst en zo tijdig te kunnen waarschuwen voor een uitbarsting.

Het meetnetwerk is belangrijk om zo tijdig te kunnen waarschuwen voor een uitbarsting.

Behalve continue zwaartekrachtmetingen worden er jaarlijks ook metingen gedaan verdeeld over een groter gebied rondom de vulkaan. Met behulp van deze metingen kun je langzame vulkanische processen opsporen, zoals bijvoorbeeld de opeenhoping van magma onder de vulkaan. Óf, waar en hoeveel magma er onder de vulkaan zit, is belangrijk om te weten om zo het gevaar beter in kaart te kunnen brengen.  

Een box beschermt de zwaartekrachtmeter tegen de elementen. Data wordt gestuurd naar het Hawaiian vulkaan observatorium.
Een box beschermt de zwaartekrachtmeter tegen de elementen. Data wordt gestuurd naar het Hawaiian vulkaan observatorium.
De krater van Kīlauea vulkaan met lava
De krater van Kīlauea vulkaan met lava.

Vulkaan KIlauea

KIlauea is een van de meest actieve vulkanen ter wereld. In 2018 verplaatste de activiteit zich van de krater op de top van de vulkaan, naar de lager gelegen flank. Hierbij werden meer dan 700 huizen en ook wegen verwoest. In totaal werd ongeveer 35 vierkante kilomer land bedekt door lava.

KNMI en vulkanen

In Caribisch Nederland liggen twee vulkanen, namelijk de Mount Scenery op Saba en the Quill op Sint Eustatius. Deze vulkanen zijn actief, maar de kans dat ze uitbarsten is klein. Maar als het gebeurt, kunnen de gevolgen rampzalig zijn. Daarom heeft het KNMI kennis in huis over vulkanisme.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
  2. Ongekende overstromingen in Zuidoost-Azië

    Afgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...

    03 december 2025 - Nieuwsbericht
  3. Europa wordt nog veel droger als de AMOC stilvalt

    Door klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...

    03 december 2025 - Klimaatbericht
  4. Zachte, natte herfst met zon

    Met een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...

    01 december 2025 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten