Prijs voor meetmethode met telefoonnetwerken

Onderzoekers van het KNMI en Wageningen University krijgen de prestigieuze Väisälä Award voor hun vernieuwend onderzoekswerk waarmee het mogelijk wordt om neerslag te meten met behulp van mobiele telefoonnetwerken.

De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) reikt de Väisälä Award op 8 juli in Sint Petersburg uit aan Hidde Leijnse van het KNMI en Aart Overeem (KNMI/WU) en Remko Uijlenhoet (WU). Zij ontvangen de prijs voor hun meetmethode die toegelicht wordt in het wetenschapsartikel ‘Country-wide rainfall maps from cellular communication networks’ dat in februari 2013 is verschenen in het vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.

De onderzoekers beschrijven in dit artikel hoe ze voor twaalf regenachtige dagen betrouwbare regenkaarten voor het hele land hebben kunnen samenstellen op basis van gegevens van T-Mobile. In grote delen van de wereld kan de nieuwe techniek toegepast worden om regengegevens te verkrijgen die onmisbaar zijn voor goed waterbeheer, weersverwachtingen, landbouw en klimaatmodellen.

De onderzoekers bepalen de hoeveelheid neerslag uit de demping die het signaal ervaart als het tussen twee antennes van telefoonmasten wordt gezonden. Die demping is direct gerelateerd aan de intensiteit van de neerslag die tussen deze twee antennes valt. Door de neerslagschattingen uit 2400 straalverbindingen slim te combineren waren ze in staat om nauwkeurige regenkaarten voor heel Nederland te maken.
Omdat wereldwijd het aantal regenmeters sterk afneemt, is er een grote behoefte aan alternatieve methoden om regen te meten. Vooral in Afrika, Zuid-Amerika en Zuid-Azië is de infrastructuur voor het meten van regen beperkt, waardoor met name in deze landen de nieuwe meetmethode van pas komt. De nieuwe techniek om regen te meten met gsm-netwerken biedt in potentie de mogelijkheid om ook in deze gebieden nauwkeurige regenmetingen te verrichten.

De WMO is de intergouvernementele organisatie die als onderdeel van de Verenigde Naties zorg draagt voor de wereldwijde toepassing en verspreiding van meteorologische methodes. De Väisälä Award is vernoemd naar prof. Vilho Väisälä (1889-1969) bekend door zijn meteorologisch onderzoek. De prijs wordt uitgereikt tijdens de gecombineerde WMO Technical Conference on Meteorological and Environmental Instruments and Methods of Observation (TECO) en Exhibition of Meteorological Instruments Related Equipment and Services (METEOREX), die van 7 tot 9 juli 2014 plaatsvindt in Sint Petersburg. Het onderzoek naar neerslagmetingen met behulp van mobiele telefoonnetwerken is uitgevoerd met financiële steun van Technologiestichting STW.