Warmste jaren allemaal recent

Nederland warmt duidelijk op, recente jaren behoren immers tot de warmste van de meetreeks. Maar niet alle recente jaren waren warm. Wel geldt dat de warmste jaren allemaal recent zijn - zo bezien is het nog duidelijker dat Nederland opwarmt.

Recente jaren warm maar niet allemaal

Figuur 1 toont de jaargemiddelde temperatuur in De Bilt sinds 1901. De laatste dertig jaar zijn duidelijk warmer dan de periode daarvoor. Er zijn echter ook uitzonderingen die vrij koel zijn, zoals 1996, 2010 en 2013.

Gelijke punten, verschillende lijnen

In figuur 1 zijn de punten opeenvolgend in de tijd met elkaar verbonden, van links naar rechts, van het eerste naar het laatste jaar. Maar het kan ook anders, namelijk door de punten opeenvolgend in temperatuur te verbinden. Dan krijg je de rode grafiek in figuur 2, van onder naar boven, van de laagste naar de hoogste temperatuur. Figuur 2 toont ook figuur 1, zwart gestippeld. De punten in figuren 1 en 2 zijn gelijk, alleen de lijnen verschillen.

Vanaf 1988 warmt Nederland op

Figuur 2 laat duidelijker dan figuur 1 zien, dat de warmste jaren alle van de laatste tijd zijn. Er zijn geen uitzonderingen. Het gaat om de groep van hoogste temperaturen binnen de blauwe cirkel, van 10,3 graden in 1997 tot 11,7 graden in 2014. Zo bezien is de opwarming nog opvallender dan  weergegeven als in figuur 1, omdat een aantal recente jaren buiten de blauwe cirkel vrij koel zijn. Het vroegste jaar binnen de groep van warmste jaren is 1988.  Dit is een logisch beginjaar van deze groep, omdat het warmste jaar buiten de groep, 1959 (0,2 graad koeler dan 1997), ver daarvoor ligt. Je kunt zeggen dat de klimaatverandering in Nederland in 1988 pas echt is begonnen.

KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund