2022 opnieuw zeer warm en droog in Europa

20 april 2023

In Europa was de jaargemiddelde temperatuur opnieuw hoog in 2022. 2022 is het op één na warmste jaar ooit gemeten in Europa, met 0,9°C boven het gemiddelde. Deze hoge temperatuur is vooral te wijten aan de warme zomer, die de warmste was sinds 1950. 2022 past naadloos in de trend van verdere opwarming van het klimaat. Dit blijkt uit het nieuwste rapport van de Copernicus Climate Change Service (C3S). In het rapport wordt de balans opgemaakt van het Europese klimaat in 2022.

Ernstige droogte

In Zuidwest-Europa viel in de winter van 2021/2022 al minder regen dan gebruikelijk. Het gebrek aan neerslag zette zich door in het voorjaar en de zomer. Daardoor waren het voorjaar en de zomer voor vrijwel heel Europa droger dan gewoonlijk.

Een ernstige droogte in de zomer en het vroege najaar werd veroorzaakt door het gebrek aan neerslag en de hoge temperaturen. Op het hoogtepunt had de droogte iets meer dan een derde van Europa in de greep.

Extreem hoge temperaturen

Droogte en extreem hoge temperaturen gaan hand-in-hand, en dat was ook het geval in 2022. Karakteristiek voor 2022 was dat de eerste tropische dag (warmer dan 30°C)  in delen van Frankrijk en centraal Europa al in midden mei viel – ongeveer een maand eerder dan gebruikelijk.

Afgelopen jaar hadden we zes perioden met uitzonderlijk hoge temperaturen, gemiddeld over Europa. Dat is veel hoger dan het aantal perioden met uitzonderlijk lage temperaturen, slechts één periode in april. De atmosferische circulatie, die zonnig weer of een warme wind veroorzaakte, heeft gedurende het jaar bijgedragen aan het warme weer in Europa. De tropische dagen in het voorjaar en de scheve verhouding tussen warme en koude perioden passen in het beeld wat we hebben van klimaatverandering.

 

Figuur 1: Jaarlijkse afwijkingen in temperatuur in Europa voor 1950 tot 2022, ten opzichte van de referentieperiode 1991–2020. © Bron: C3S/ECMWF/KNMI
Figuur 2: Jaarlijkse neerslagafwijkingen over Europa voor 2022. De afwijkingen worden uitgedrukt als een percentage van het jaargemiddelde voor de referentieperiode 1991–2020. © Bron: C3S/ECMWF/KNMI.

Record afname van ijs

De sneeuwval in Europa was duidelijk minder dan gebruikelijk – behalve in de allerkoudste gebieden. Het gebrek aan sneeuw aan het begin van 2022, en daarmee een afname van smeltwater in het voorjaar, versnelde het optreden van droogte. Samen met de bijzonder hoge zomertemperaturen leidde het gebrek aan sneeuw tot een recordafname van ijs van de gletsjers in de Alpen.

De gemiddelde afname in ijsdikte voor alle gletsjers in de Alpen was 3,5 meter: substantieel meer dan in het vorige recordjaar 2003. In Zwitserland is alleen al in 2022 6% van de totale ijsmassa van de gletsjers gesmolten. Vanaf 2001 is de totale hoeveelheid ijs in de Zwitserse gletsjers geslonken van 77 km³ tot 49km³, een afname van meer dan een derde.

Bekijk de uitgebreide European State of the Climate 2022

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Nederlands satellietinstrument Tropomi 7 jaar in de ruimte

    Tropomi is een Nederlands satellietinstrument dat wereldwijd en nauwkeuriger dan ooit de luchtkwa...

    11 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  2. Geomagnetische storm verwacht door uitbarsting op de zon

    Op woensdag 9 oktober 2024 heeft er een uitbarsting plaatsgevonden op de zon. Deze uitbarsting he...

    10 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  3. Donderdag kans op storm met veel regen door ex-orkaan Kirk

    West-Europa krijgt donderdag 10 oktober te maken met een storm die nu nog als zware orkaan Kirk o...

    09 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  4. Open dag 2024: van weerballon tot seismoselfie

    Op zaterdag 5 oktober openden we voor de tweede keer onze deuren tijdens het Weekend van de Weten...

    07 oktober 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten