Arctische opwarming – bye bye biodiversiteit

“Niet normaal dit!” uitte de Arctisch bioloog toen we op de aangegeven locatie aankwamen, waarna hij hoofdschuddend van verbijstering om zich heen tuurde. Beiden deel uitmakend van de SEES-expeditie naar Spitsbergen (2015) bezochten we een vallei waar hij twee decennia geleden de vegetatie in kaart had gebracht, om later, dus tijdens deze expeditie, de veranderingen te bepalen. In mijn argeloosheid zag ik slechts een donzig weilandje, maar dat was volgens hem juist het punt: 20 jaar geleden was dit nog een kale, rotsige vlakte met her en der een plukje korstmos…

Het noordpoolgebied verandert in ziedend tempo. De temperatuur stijgt zienderogen, neerslag neemt hand over hand toe, er valt steeds vaker regen in plaats van sneeuw. De Arctische flora en fauna hebben geen enkele keus: aanpassen of wegwezen/uitsterven. Klimaatverandering is op Spitsbergen niet slechts een dor cijfertje, zus en zoveel opwarming, nee, hier is klimaatverandering een frisgroen grasland, overgewaaid uit Scandinavië, dat alle inheemse korstmossen overwoekert.

Hetzelfde geldt voor de polaire oceanen. Onderzoek waarin een klein stukje zeebodem kunstmatig werd opgewarmd laat zien wat er met een fragiel polair ecosysteem kan gebeuren. Al bij één graad opwarming werd vrijwel de volledige verscheidenheid aan soorten weggevaagd door één dominant dier: bye bye biodiversiteit…

Dit experiment betrof slechts één luttele graad. Volgens de laatste klimaatscenario’s staat het arctische gebied deze eeuw jaargemiddeld tot 10-12 graden opwarming te wachten, en ’s winters nog meer. De gevolgen voor Arctische ecosystemen en biodiversiteit zullen catastrofaal en onomkeerbaar zijn.

KNMI-klimaatbericht door Richard Bintanja