Klimaatbericht

'Dust Devils' als bron van aerosolen

04 oktober 2017

Dust Devils (in het Nederlands: stofhozen) klinken als een exotisch verschijnsel maar ook in Nederland komen deze kortdurende wervelstormen van opgewaaid zand en stof boven braakliggend land of zandgronden regelmatig voor.

In het zomerhalfjaar op dagen met weinig wind en veel zon warmt de lucht vlak boven de grond veel sterker op dan op grotere hoogte. Hierdoor kan de lucht vlak boven de grond onstabiel worden en snel gaan stijgen.  Onder  bepaalde omstandigheden ontstaat er een krachtige roterende stijgstroom. Als daarbij  zand of stof omhoog stroomt, wordt dit fenomeen zichtbaar als een wervelende kolom van zand of stof; een stofhoos is geboren.

Stofhozen worden in Nederland over het algemeen niet meer dan enkele meters breed en enkele tientallen meters hoog en de wind wordt nauwelijks sterk genoeg om een mens te doen wankelen. In drogere en warmere delen van de wereld kunnen ze echter veel groter en sterker worden en kunnen ze schade veroorzaken.

Bij recente metingen aan stofhozen in de Sahara bij Marokko, hebben onderzoekers aangetoond dat meer dan de helft van de opgenomen fijne stofdeeltjes, met een diameter kleiner dan 3 micrometer, na het oplossen van de stofhoos in de lucht achter kunnen blijven. Afhankelijk  van de luchtstroming kunnen deze deeltjes, ook wel aerosolen genoemd, zich vervolgens op grotere hoogtes en over een veel groter gebied verspreiden en daarmee invloed uitoefenen op het weer en het klimaat.
 

KNMI-klimaatbericht door Yorick de Wijs

Een ‘dust devil’ in de woestijn van Arizona in de Verenigde Staten, bron: NASA.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Wat te doen bij onweersbuien tijdens de Avondvierdaagse?

    In mei en juni lopen kinderen in het hele land de Avondvierdaagse. Extreem weer zoals onweersbuie...

    19 mei 2025 - Nieuwsbericht
  2. Droogte houdt aan

    Waar de regen begin vorig jaar nog met bakken uit de hemel kwam is het dit jaar al sinds februari...

    14 mei 2025 - Klimaatbericht
  3. Is ijsheiligen nog heilig?

    De periode van 11 tot en met 14 mei staat in de volksweerkunde bekend als ijsheiligen, vernoemd n...

    09 mei 2025 - Klimaatbericht
  4. Het verre verleden als waarschuwing

    Het klimaat op aarde verandert altijd. Meestal gaat dat geleidelijk, met temperatuurveranderingen...

    07 mei 2025 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten