Klimaatbericht

'Dust Devils' als bron van aerosolen

04 oktober 2017

Dust Devils (in het Nederlands: stofhozen) klinken als een exotisch verschijnsel maar ook in Nederland komen deze kortdurende wervelstormen van opgewaaid zand en stof boven braakliggend land of zandgronden regelmatig voor.

In het zomerhalfjaar op dagen met weinig wind en veel zon warmt de lucht vlak boven de grond veel sterker op dan op grotere hoogte. Hierdoor kan de lucht vlak boven de grond onstabiel worden en snel gaan stijgen.  Onder  bepaalde omstandigheden ontstaat er een krachtige roterende stijgstroom. Als daarbij  zand of stof omhoog stroomt, wordt dit fenomeen zichtbaar als een wervelende kolom van zand of stof; een stofhoos is geboren.

Stofhozen worden in Nederland over het algemeen niet meer dan enkele meters breed en enkele tientallen meters hoog en de wind wordt nauwelijks sterk genoeg om een mens te doen wankelen. In drogere en warmere delen van de wereld kunnen ze echter veel groter en sterker worden en kunnen ze schade veroorzaken.

Bij recente metingen aan stofhozen in de Sahara bij Marokko, hebben onderzoekers aangetoond dat meer dan de helft van de opgenomen fijne stofdeeltjes, met een diameter kleiner dan 3 micrometer, na het oplossen van de stofhoos in de lucht achter kunnen blijven. Afhankelijk  van de luchtstroming kunnen deze deeltjes, ook wel aerosolen genoemd, zich vervolgens op grotere hoogtes en over een veel groter gebied verspreiden en daarmee invloed uitoefenen op het weer en het klimaat.
 

KNMI-klimaatbericht door Yorick de Wijs

Een ‘dust devil’ in de woestijn van Arizona in de Verenigde Staten, bron: NASA.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Montreal Protocol is meest succesvolle internationale milieuverdrag ooit

    Op Wereld Ozondag, 16 september, wordt jaarlijks aandacht gevraagd voor de bescherming van de ozo...

    16 september 2024 - Nieuwsbericht
  2. Hoe een landverschuiving op Groenland de aarde negen dagen lang liet trillen

    In september 2023 zorgde een grote aardverschuiving in Oost-Groenland ervoor dat de aarde negen d...

    13 september 2024 - Nieuwsbericht
  3. Ambitie 2035: bijdragen aan een veilig en leefbaar Nederland

    De KNMI-ambities voor de komende jaren worden vastgelegd in het nieuwe Meerjarig Strategisch Plan...

    12 september 2024 - Nieuwsbericht
  4. Van zomerbuien in het binnenland naar najaarsbuien aan de kust

    Afgelopen zomer was het opvallend vaak noodweer in het oosten van het land, met naast onweer ook ...

    11 september 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten