Klimaatbericht

'Dust Devils' als bron van aerosolen

04 oktober 2017

Dust Devils (in het Nederlands: stofhozen) klinken als een exotisch verschijnsel maar ook in Nederland komen deze kortdurende wervelstormen van opgewaaid zand en stof boven braakliggend land of zandgronden regelmatig voor.

In het zomerhalfjaar op dagen met weinig wind en veel zon warmt de lucht vlak boven de grond veel sterker op dan op grotere hoogte. Hierdoor kan de lucht vlak boven de grond onstabiel worden en snel gaan stijgen.  Onder  bepaalde omstandigheden ontstaat er een krachtige roterende stijgstroom. Als daarbij  zand of stof omhoog stroomt, wordt dit fenomeen zichtbaar als een wervelende kolom van zand of stof; een stofhoos is geboren.

Stofhozen worden in Nederland over het algemeen niet meer dan enkele meters breed en enkele tientallen meters hoog en de wind wordt nauwelijks sterk genoeg om een mens te doen wankelen. In drogere en warmere delen van de wereld kunnen ze echter veel groter en sterker worden en kunnen ze schade veroorzaken.

Bij recente metingen aan stofhozen in de Sahara bij Marokko, hebben onderzoekers aangetoond dat meer dan de helft van de opgenomen fijne stofdeeltjes, met een diameter kleiner dan 3 micrometer, na het oplossen van de stofhoos in de lucht achter kunnen blijven. Afhankelijk  van de luchtstroming kunnen deze deeltjes, ook wel aerosolen genoemd, zich vervolgens op grotere hoogtes en over een veel groter gebied verspreiden en daarmee invloed uitoefenen op het weer en het klimaat.
 

KNMI-klimaatbericht door Yorick de Wijs

Een ‘dust devil’ in de woestijn van Arizona in de Verenigde Staten, bron: NASA.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
  2. Ongekende overstromingen in Zuidoost-Azië

    Afgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...

    03 december 2025 - Nieuwsbericht
  3. Europa wordt nog veel droger als de AMOC stilvalt

    Door klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...

    03 december 2025 - Klimaatbericht
  4. Zachte, natte herfst met zon

    Met een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...

    01 december 2025 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten