Klimaatbericht

'Dust Devils' als bron van aerosolen

04 oktober 2017

Dust Devils (in het Nederlands: stofhozen) klinken als een exotisch verschijnsel maar ook in Nederland komen deze kortdurende wervelstormen van opgewaaid zand en stof boven braakliggend land of zandgronden regelmatig voor.

In het zomerhalfjaar op dagen met weinig wind en veel zon warmt de lucht vlak boven de grond veel sterker op dan op grotere hoogte. Hierdoor kan de lucht vlak boven de grond onstabiel worden en snel gaan stijgen.  Onder  bepaalde omstandigheden ontstaat er een krachtige roterende stijgstroom. Als daarbij  zand of stof omhoog stroomt, wordt dit fenomeen zichtbaar als een wervelende kolom van zand of stof; een stofhoos is geboren.

Stofhozen worden in Nederland over het algemeen niet meer dan enkele meters breed en enkele tientallen meters hoog en de wind wordt nauwelijks sterk genoeg om een mens te doen wankelen. In drogere en warmere delen van de wereld kunnen ze echter veel groter en sterker worden en kunnen ze schade veroorzaken.

Bij recente metingen aan stofhozen in de Sahara bij Marokko, hebben onderzoekers aangetoond dat meer dan de helft van de opgenomen fijne stofdeeltjes, met een diameter kleiner dan 3 micrometer, na het oplossen van de stofhoos in de lucht achter kunnen blijven. Afhankelijk  van de luchtstroming kunnen deze deeltjes, ook wel aerosolen genoemd, zich vervolgens op grotere hoogtes en over een veel groter gebied verspreiden en daarmee invloed uitoefenen op het weer en het klimaat.
 

KNMI-klimaatbericht door Yorick de Wijs

Een ‘dust devil’ in de woestijn van Arizona in de Verenigde Staten, bron: NASA.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Aardbeving van 3,4 in Groningse Zeerijp

    In de Groningse plaats Zeerijp heeft in de nacht van donderdag 13 op vrijdag 14 november om 01.16...

    14 november 2025 - Nieuwsbericht
  2. Weerstation Eelde deels verplaatst

    Op het terrein van Groningen Airport Eelde heeft het KNMI een weerstation. Op het veld naast dat ...

    13 november 2025 - Nieuwsbericht
  3. Stormachtig ruimteweer door uitbarstingen op de zon

    De afgelopen dagen zien we onstuimige omstandigheden op de zon. Een grote groep zonnevlekken op h...

    12 november 2025 - Nieuwsbericht
  4. De onvermijdelijkheid van zeespiegelstijging

    Door de sterke opwarming van de Zuidelijke Oceaan smelten gletsjers aan de rand van het Antarctis...

    05 november 2025 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten