Eindejaarsstormen van 1999 in Frankrijk

De eindejaarsstormen van 1999, die vooral Frankrijk troffen, waren voor het vasteland van Europa de zwaarste van de 20e eeuw. De eerste storm in de nacht van eerste op tweede Kerstdag, trof de noordelijke helft van Frankrijk en ook Zwitserland en Duitsland. Een dag later werden het midden het zuiden van Frankrijk en ook noord-Spanje getroffen. Zeker 130 mensen verloren het leven en in Frankrijk kwam een op de vier huishoudens (drieeneenhalfmiljoen mensen) zonder stroom te zitten.

Meteorologisch was het uitzonderlijk. De modelberekeningen, waarop de verwachtingen waren gebaseerd, zagen de stormen wel aankomen, maar hadden moeite met de exacte koers en de kracht. Door de Kerst stond de berichtgeving in de media bovendien op een laag pitje. De Franse meteorologische dienst heeft op eerste kerstdag, ruim een halve dag voor de eerste storm, speciale waarschuwingsbulletins uitgegeven. Ook de tweede storm was 12 uur tevoren aangekondigd, maar de wind werd sterker dan verwacht. In Frankrijk daalde de druk met 25 hPa (=mbar) in drie uur, wat zelfs boven zee zelden voorkomt. In de kern zakte de barometer bij Rouen tot 960 hPa, een extreem lage waarde. De ontwikkeling hing samen met de extreme straalstroom: op 10 kilometer hoogte stond een wind van 400 km/h.De windsnelheden op de normale waarnemingshoogte van 10 meter overtroffen eerdere records. Parijs noteerde gemiddeld 110 km/h (windkracht 11) en op vliegveld Orly zijn windstoten gemeten van 173 km/h. In de Franse hoofdstad zijn zulke snelheden niet eerder gemeten. Pontorson, bij Mont Saint Michel in het westen, registreerde 216 km/h. Dat is een evenaring van het landelijk record van 26 februari 1956 in de mistral in Montélimar.

De storm van 27 december die vooral het westen en zuiden trof, was nauwelijks minder: Ile d'Oleron langs de Franse Atlantische kust noteerde 198 km/h. Het landelijk record voor Frankrijk is 216 km/h op 26 februari 1956 tijdens de mistral in Montélimar. Aan de Spaanse noordkust en de Franse Middellandse Zeekust zijn windstoten gemeten van meer dan 150 km/h. Zelfs ver landinwaarts, bij Clermont-Ferrand, zijn windstoten gemeten van 159 km/h. Stormen komen vaak in clusters voor, het KNMI heeft onderzoek gedaan naar tweelingstormen. De condities, die aanleiding geven tot stormen, blijven soms dagen in takt.

Frankrijk werd eerder getroffen door rampzalige stormen op 15 en 16 oktober 1987, in januari en februari 1990, in januari 1978, juli 1969, maart 1967, augustus 1948 en december 1896. De windsnelheden waren in al die gevallen minder dan in 1999. Voor de Zwitsers was de kerststorm van 1999 de zwaarste sinds de storm van 27 februari 1990. Uit onderzoek van Zwitserse klimatologen blijkt dat stormen in de 20 e eeuw niet in aantal en kracht toegenomen zijn. Het KNMI komt voor het Noordzeegebied tot dezelfde conclusies.