Nieuwsbericht

Infrageluid van Eyjafjallajökull vulkaan in De Bilt gemeten

19 mei 2010

Infrageluid van de erupties van de Eyjafjallajökull is gemeten in De Bilt door zeer gevoelige barometers, zogenaamde microbarometers. Dit geluid is voor de mens onhoorbaar omdat het frequenties lager dan 20 Hz bevat.

Zulke lage frequenties worden nauwelijks gedempt door de atmosfeer en kunnen enorme afstanden afleggen. Infrageluid is voor het eerst ontdekt in 1883 na de catastrofale uitbarsting van de Krakatau (Indonesië) waarbij de infrageluid golven vier maal rond de aarde reisden.

Explosies gedurende erupties genereren infrageluid, maar er wordt ook continue infrageluid opgewekt door de kraterpijp die als een orgelpijp kan resoneren. Een serie microbarometers, ook wel een array genoemd, staat onder andere opgesteld op het meetveld van het KNMI. Omdat een array gebruikt wordt, kan de richting waar vanuit het infrageluid komt bepaald worden.

Sinds het begin van de erupties (14 april 2010) wordt vooral 's nacht infrageluid uit de richting van Eyjafjallajökull gedetecteerd. 's Nachts als de zon onder is, kan de atmosfeer zich stabiliseren. Deze “rustige atmosfeer” levert de meest gunstige condities om infrageluid te meten. Overdag is er wind, turbulentie en zijn er ook lokale infrageluid bronnen actief.
Infrageluid reist door de hoge atmosfeer waarbij stratosferische winden, rond de 50 km hoogte, een sterke invloed hebben op de geluidsvoorplanting. Deze winden zijn momenteel naar het westen gericht waardoor de geobserveerde richting afwijkt van de werkelijke richting van het De Bilt Infrageluid (DBN) naar de Eyjafjallajökull.

Wereldwijd worden momenteel 60 infrageluid array gerealiseerd voor de verificatie van het kernstopverdrag. Als civiele toepassing van dit netwerk wordt onderzoek gedaan naar de bijdrage van infrageluid in een “early-warning” systeem voor vulkanisch as voor de luchtvaart.

Infrageluid Eyjafjallajökull vulkaan geregistreerd in De Bilt (bron: KNMI)
Infrageluid Eyjafjallajökull vulkaan geregistreerd in De Bilt (bron: KNMI)
Werkelijke richting van het De Bilt Infrageluid (DBN) naar de Eyjafjallajökull (Bron: KNMI)
Werkelijke richting van het De Bilt Infrageluid (DBN) naar de Eyjafjallajökull (Bron: KNMI)
Werkelijke richting van het De Bilt Infrageluid (DBN) naar de Eyjafjallajökull (Bron: KNMI)
Werkelijke richting van het De Bilt Infrageluid (DBN) naar de Eyjafjallajökull (Bron: KNMI)

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Opwarming overschrijdt kritisch kantelpunt voor koraalriffen

    Met de huidige opwarming van de aarde is het kantelpunt voor koraalriffen naar alle waarschijnlij...

    17 december 2025 - Klimaatbericht
  2. Klimaatscenario's voor Aruba, Curaçao en Sint Maarten

    Hoe ziet het klimaat van Aruba, Curaçao en Sint Maarten eruit in 2050 en 2100? Dat staat in de ni...

    16 december 2025 - Nieuwsbericht
  3. Een Extreem Rapport

    Zo had het kunnen gaan. Maar zo ging het niet. Met deze zinnen starten de negen weersextremen die...

    12 december 2025 - Nieuwsbericht
  4. Regenval Zuidoost-Azië verergerd door klimaatverandering

    De regenval van eind november in Sri Lanka, Indonesië en Maleisië was heviger door klimaatverande...

    11 december 2025 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten