Jaar was zeer warm en zonnig

Het afgelopen jaar was in veel opzichten opmerkelijk. De winter liet het vrijwel afweten, de lente was extreem zacht, recorddroog en zeer zonnig, de zomer uitzonderlijk nat en somber, waarna de herfst uitblonk in zon, warmte en droogte.

Ondanks het wisselende weer sloeg de balans door naar de warme kant. Het hele jaar leverde in De Bilt een gemiddelde temperatuur op van 10,9 graden tegen 10,1 graden normaal. Daarmee staat 2011 op de derde plaats van de warmste jaren van de meetreeks sinds tenminste 1901. Het jaar deelt zijn derde positie met 1990, 1999 en 2000 die net zo warm waren. Aan top staan 2006 en 2007 met 11,2 graden als gemiddelde. Uit de 21e eeuw staan ook 2002 (10,8 graden), 2005 (10,7 graden) en 2008 (10,6 graden) bij de tien warmste. Vorig jaar was het met gemiddeld 9,1 graden een stuk minder warm.

Het jaar 2011 telde 93 warme dagen (minstens 20 graden) tegen 85 normaal. Op 20 dagen werd in De Bilt een zomerse temperatuur van minstens 25 graden gemeten terwijl een jaar gewoonlijk 26 zomerse dagen telt. Twee dagen waren tropisch met 30 graden of meer tegen vier normaal. Op 46 dagen kwam de temperatuur onder nul tegen 58 vorstdagen als langjarig gemiddelde. Een ijsdag met de hele dag vorst was er alleen in januari terwijl het jaar normaal acht ijsdagen oplevert.
De hoogste temperatuur was 34,5 graden gemeten op 28 juni in Eindhoven en Hupsel in het oosten van ons land. Op 30 januari noteerde Volkel met -8.5 graden de laagste temperatuur van het jaar.

De zon scheen vaker dan we gewend zijn. Gemiddeld over het land telde het jaar 1836 uur zon tegen 1639 uur gemiddeld over 1981-2010. De veelbelovende drie voorjaarsmaanden, maart, april en mei vormden samen het zonnigste seizoen sinds het begin van de metingen, terwijl de teleurstellende zomermaanden juni, juli en augustus de somberste waren in veertien jaar. Een groter contrast tussen lente en zomer is nauwelijks denkbaar.

Gemiddeld over het land viel 781 mm neerslag tegen 847 mm normaal. Daarmee was 2011 een vrij droog jaar, maar opmerkelijk genoeg waren er regelmatig beelden van wateroverlast in het nieuws. De drie zomermaanden telden liefst acht dagen met lokaal 50 mm of meer in een etmaal. Herhaaldelijk trokken zware buien met onweer over het land. Deelen op de Veluwe was volgens voorlopige cijfers de natste plek van het land met 985 mm waarvan de zomer alleen al bijna 450 mm voor zijn rekening nam.

De herfst was een stuk droger met vooral in november zeldzaam weinig neerslag. Die maand leverde landelijk gemiddeld slechts 9 mm op, een droogterecord voor november.
Zeer zachte en natte december
December was tenslotte een zeer zachte en bijzonder natte maand. Gemiddeld over het land viel 150 mm tegen 80 mm als klimatologisch gemiddelde. In het zuidwesten komt de neerslagsom op een paar plaatsen zelfs dicht in de buurt van de 200 mm. Ondanks de vele regen scheen de zon iets meer dan gewoonlijk in de kerstmaand. Landelijk gemiddeld leverde december 52 uur zon op tegen 49 uur normaal.

In De Bilt komt de gemiddelde temperatuur over december uit op 6,5 graden tegen 3,7 graden normaal. Sinds 1901 was deze maand slechts drie keer nog warmer en in 2006 was december net zo zacht als dit jaar. Een grote tegenstelling met 2010 toen de sneeuwrijke december de koudste was in veertig jaar.

Jaaroverzicht van het weer
http://www.knmi.nl/klimatologie/mow/pdf/jow_2011.pdf