Nieuwsbericht

Jaaroverzicht aardbevingen 2019

02 januari 2020

Oudejaarsavond vond er nog een lichte aardbeving plaats in het Groningse Farmsum. Hiermee komt het totaal in 2019 op 87 aardbevingen in het Groningen-gasveld. Hiervan hadden 11 bevingen een magnitude hoger dan 1,5 op de schaal van Richter. De zwaarste beving vond plaats in Westerwijtwerd op 22 mei met een kracht van 3,4. In totaal kende Nederland dit jaar 97 aardbevingen.

6 januari 2021: na herberekening is het aantal aardbevingen in 2019 in het Groningen-gasveld 85. Om consistent te rapporteren is dit aantal opnieuw berekend met een nieuwe contour van het Groningen-gasveld. De grenzen van het gebied zijn overeengekomen met de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Het totale aantal aardbevingen in Nederland in 2019 blijft gelijk.

Groningen-gasveld

Het totaal aantal aardbevingen in het Groningen-gasveld in 2019 is 87 (zie ook figuur 1).

Minder bevingen in Groningen met kracht boven 1,5

Hiervan zijn er 11 met een magnitude groter dan 1,5 op de schaal van Richter (zie figuur 2). In 2018 waren dit er 90 waarvan 15 bevingen groter dan 1,5. Om de verschillende jaren met elkaar te kunnen vergelijken, wordt er ook naar het aantal aardbevingen met een magnitude hoger dan 1,5 gekeken. In de loop van de jaren is het meetnetwerk in Groningen uitgebreid waardoor steeds kleinere bevingen gemeten kunnen worden. Aardbevingen met magnitude van 1,5 en hoger zijn sinds 1991 allemaal gemeten in het Groningen-gasveld, ook toen er in het begin nog met minder instrumenten gemeten werd. Hiermee lijkt de afname in het aantal die de laatste jaren zichtbaar is door te zetten.

Ondanks de afname blijft de kans op een zwaardere beving aanwezig

De kans op een zwaardere beving wordt kleiner maar het optreden van dit soort aardbevingen blijft mogelijk. Zoals de aardbeving op 22 mei in de Groningse plaats Westerwijtwerd met een magnitude van 3,4 op de schaal van Richter. Dit is de op twee na zwaarste beving in het Groningen-gasveld, voorafgegaan door een 3,5 bij Westeremden in 2006 en een 3,6 bij Huizinge in 2012. In 2018 trad er ook een aardbeving van 3,4 op nabij Zeerijp.

Seismisch moment

De magnitude is een maat voor de kracht van de beving. Daarnaast wordt gekeken naar het seismisch moment, een maat voor de energie die vrijkomt bij een aardbeving. Met het totale seismische moment per jaar wordt door zowel het aantal als de kracht van de aardbevingen bepaald. Het seismisch moment van dit jaar is vergelijkbaar met dat van 2018 (figuur 3) waaraan de bevingen met een kracht van 3,4 die in beide jaren optrad sterk bijgedragen heeft.

Jaarlijks totaal aantal aardbevingen
Figuur 1. Jaarlijks totaal aantal aardbevingen in het Groningenveld van 1991 t/m 2019. ©KNMI
 Jaarlijks aantal aardbevingen boven magnitude 1,5
Figuur 2. Jaarlijks aantal aardbevingen boven magnitude 1,5 in het Groningenveld van 1991 t/m 2019. ©KNMI
Figuur 3. Het totale seismische moment per jaar. Jaren met zwaardere bevingen (2006 Westeremden, 2012 Huizinge, 2018 Zeerijp, 2019 Westeremden) hebben een hoog seismisch moment. ©KNMI

Bevingen buiten Groningen-gasveld

In Boerakker vond op 4 augustus een lichte beving plaats met een kracht van 0,7 op de schaal van Richter veroorzaakt door gaswinning. Ook in Zuidlaren in Drenthe vond op 30 november een beving plaats met een kracht van 0,7.

Natuurlijke aardbevingen

In 2019 zijn er acht natuurlijke aardbevingen opgetreden, allen in Limburg. In Nederland komen natuurlijke en geïnduceerde aardbevingen voor. Geïnduceerde aardbevingen zijn het gevolg van menselijke activiteit en worden veelal veroorzaakt door de gaswinning. Deze aardbevingen komen met name in Noord-Nederland voor. Natuurlijke aardbevingen zijn het gevolg van platentektoniek en treden op in Brabant en Limburg, waar de Feldbiss- en Peelrandbreuk liggen.

Trillingen door akoestische bronnen

Niet alleen aardbevingen veroorzaken trillingen. Ook akoestische bronnen in de atmosfeer zoals het ruimen van explosieveneen straaljager die door geluidsbarrière vliegt of onweer kunnen tot trillingen in de lucht en in de ondergrond leiden.
 

2019       
Totaal aantal aardbevingen  97
Totaal aantal geïnduceerde aardbevingen 89
Totaal aantal geïnduceerde aardbevingen Groningenveld 85
Totaal aantal natuurlijke aardbevingen 8


Definitief jaaroverzicht, 2 januari 2020

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Klimaatwetenschap in de rechtszaal

    Vandaag is het de dag van de mensenrechten. Het recht op leven, gezondheid, eigendom en wonen sta...

    10 december 2024 - Klimaatbericht
  2. KNMI klimaatgedicht

    KNMI klimaatgedicht 2024

    05 december 2024 - Klimaatbericht
  3. Nieuwe weersatelliet nu actief

    De nieuwe weersatelliet Meteosat 12 is vanaf vandaag operationeel. Deze satelliet is de eerste va...

    04 december 2024 - Nieuwsbericht
  4. Ellen Verolme vanaf 1 februari directeur bij het KNMI

    Ellen Verolme start 1 februari 2025 als directeur bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch In...

    03 december 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten