Het KNMI bestaat dit jaar 160 jaar. Op 31 januari 1854 werd het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut officieel opgericht door Koning Willem III.
Eerste hoofddirecteur was de meteoroloog en Utrechtse hoogleraar Buys Ballot. Hij genoot grote bekendheid door zijn Wet waarin hij het verband aantoonde tussen luchtdruk en wind. Zijn ontdekking, maakte het mogelijk om weersverwachtingen te maken en vormt de basis van de weerberichten zoals we die vandaag de dag kennen.
Vooral voor de scheepvaart waren weersverwachtingen van belang. De veiligheid op zee was gediend met stormwaarschuwingen. Bovendien kon weerinformatie leiden tot adviezen voor snelle vaarroutes. Buys Ballot begon al snel met het geven van stormwaarschuwingen door middel van seinen langs de kust. Nederland was daarmee, anderhalve eeuw geleden één van de eerste landen met een stormwaarschuwingsdienst die nog steeds bestaat.
Ook internationaal kwamen er steeds meer mogelijkheden om de meteorologische berichtgeving te coördineren en weergegevens uit te wisselen. Ook dat speelde een grote rol bij de oprichting van het KNMI.
De Utrechtse sterrenwacht de Sonnenborgh was de eerste vestigingsplaats en hier zou het instituut tot 1897 gehuisvest zijn. Daarna werd wegens ruimtegebrek uitgeweken naar De Bilt waar het instituut nog altijd zijn hoofdvestiging heeft.
In de jaren twintig van de 20e eeuw begon de luchtvaart gebruik van te maken van weersverwachtingen. In 1938 opende het KNMI een filiaal op de luchthaven Schiphol, waarna andere luchthavens volgden. Na de Tweede Wereldoorlog braken voor de meteorologie gouden tijden aan: nieuwe weerstations, weerschepen, boeien, ballonen, radar, satellieten en computers gaven de meteorologie nieuwe impulsen. Kort na de eeuwwisseling begon het KNMI ook met de registratie van aardbevingen. De eerste beving werd in De Bilt op 26 juni 1904 geregistreerd.
Tegenwoordig is het KNMI als agentschap van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu een volledig publiek instituut dat gewenste gegevens aan onder meer de private sector levert. Een van de hoofdactiviteiten van het publieke KNMI is het uitgeven van waarschuwingen met het oog op veiligheid, een doelstelling ook bij de oprichting in 1854. Ook als klimaatinstituut speelt het KNMI vanaf het begin een leidende rol, zeker de laatste decennia nu klimaatproblematiek hoog op de agenda staat.
Zie ook “Over het KNMI”
http://www.knmi.nl/over_het_knmi/
Hoe ziet het klimaat van Aruba, Curaçao en Sint Maarten eruit in 2050 en 2100? Dat staat in de ni...
16 december 2025 - NieuwsberichtZo had het kunnen gaan. Maar zo ging het niet. Met deze zinnen starten de negen weersextremen die...
12 december 2025 - NieuwsberichtDe regenval van eind november in Sri Lanka, Indonesië en Maleisië was heviger door klimaatverande...
11 december 2025 - KlimaatberichtMeer CO2 in de lucht geeft meer opwarming. Ondanks dat de gevaren van klimaatverandering al tient...
10 december 2025 - Klimaatbericht