Het KNMI heeft onhoorbaar laagfrequent geluid (infrageluid) geregistreerd van de inslag van asteroïde 2023 CX1, die op 13 februari 2023 boven Normandië in Frankrijk uiteenviel. De ruimterots was ongeveer één meter groot en werd slechts enkele uren voor de inslag ontdekt. Het is de eerste keer dat een ruimterots zo volledig is gevolgd: van ontdekking in de ruimte tot het terugvinden van delen op aarde.
Deze metingen leveren unieke informatie over de kracht en het verloop van kosmische inslagen
Het infrageluid van de explosie is waargenomen op meerdere stations in Nederland, waaronder het KNMI-meetstation in De Bilt, op 450 kilometer afstand. Ook het infrageluidnetwerk van het kernstopverdrag registreerde de gebeurtenis. De verste detectie vond plaats in Rusland, op 5500 kilometer afstand. Deze metingen leveren unieke informatie over de kracht en het verloop van kosmische inslagen.
Meer dan honderd stukken van de asteroïde zijn in Frankrijk verzameld en onderzocht. De studie, waaraan een internationale groep van bijna honderd wetenschappers heeft bijgedragen, is 17 september 2025 in het vakblad Nature Astronomy verschenen. Aan de studie hebben wetenschappers van het KNMI en de Technische Universiteit Delft (TUDelft) bijgedragen.
Asteroïde 2023CX1 viel op ongeveer 28 kilometer hoogte uiteen, waarbij vrijwel alle energie in één keer vrijkwam. Uit de golflengte van het gemeten infrageluid kon geschat worden dat bij de explosie een energie vrijkwam van ongeveer 0,03 kiloton trinitrotolueen (TNT) equivalent. Ter vergelijk: bij de ontploffing van de Chelyabinsk meteoor boven Rusland in 2013 kwam 500 kiloton TNT-equivalent aan energie vrij. De Chelyabinsk meteoor had een doorsnede van wel 19 meter.
Infrageluid bestaat uit frequenties lager dan 20 Hz, dat is voor de mens onhoorbaar
Infrageluid bestaat uit frequenties lager dan 20 Hz, dat is voor de mens onhoorbaar. Om infrageluid op te wekken zijn grote verplaatsende volumes lucht, of bewegende oppervlaktes nodig. Denk bijvoorbeeld aan vulkaanerupties, grote explosies (zoals meteoorexplosies) en vliegtuigen die door de geluidsbarrière (sonic boom) gaan. Ook bovengrondse kernbomproeven veroorzaken infrageluid. Doordat infrageluid weinig absorbeert in de lucht kan het over grote afstanden voortplanten.
Mensen kunnen onhoorbaar geluid ervaren als trilling en daardoor interpreteren als een aardbeving. Om onderscheid te maken meet het KNMI zowel trillingen in de vaste aarde (seismische trillingen) als akoestische golven in de atmosfeer (infrageluid).
Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.
04 december 2025 - KlimaatberichtAfgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...
03 december 2025 - NieuwsberichtDoor klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...
03 december 2025 - KlimaatberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...
01 december 2025 - Nieuwsbericht