Zo’n tweehonderd Nederlandse schepen hebben instrumenten van het KNMI aan boord om meteorologische waarnemingen) te kunnen doen. Het doen van waarnemingen op zee is van groot belang, zowel voor reders en zeevarenden als voor het KNMI. Zeevarenden hebben belang bij een goede weersverwachting in het kader van hun eigen veiligheid; voor reders is het weer vooral economisch interessant, omdat anticiperen op het weer veel oponthoud en dus geld kan schelen.Scheepswaarnemingen zijn schaarser dan waarnemingen boven land, terwijl ze juist voor Nederland erg belangrijk zijn omdat ons weer meestal van zee afkomstig is. Hoe het weer zich op zee ontwikkelt is bepalend voor ons weer en dus belangrijk om nauwkeurig te meten.

De waarnemingen die zeevarenden maken en versturen zijn onontbeerlijk, ondanks tegenwoordige technologische middelen als satellieten en radars. De luchtdruk valt bijvoorbeeld met satellieten niet te meten, maar is wel essentieel om het weer voor de komende dagen te kunnen berekenen. Daarnaast wordt ook de temperatuurvan lucht en zeewater gemeten, luchtvochtigheid en windrichting- en snelheid. De waarnemers beschrijven ook het soort en de hoeveelheid bewolking boven zee, hoe hoog de golven zijn en geven een totale interpretatie van het weer.  

Medewerkers van het KNMI bezoeken zo’n tweehonderd Nederlandse en diverse buitenlandse schepen die regelmatig de Nederlandse havens aandoen. Deze schepen maken deel uit van de internationale vloot van zogenaamde ‘Voluntary Observing Ships’ (VOS). De medewerking geschiedt op vrijwillige basis. Door aansluiting op de internetapplicatie Ship2Report van Koninklijke Dirkzwager kunnen de participerende Meteorologische Diensten de schepen gemakkelijk nauwkeurig volgen en daardoor de bezoeken nauwkeuriger plannen.  Dat is een enorme efficiencyslag, die de kwaliteit ook nog eens ten goede komt.Het KNMI is de zeelieden zeer dankbaar voor hun werk. Ze worden daarom (ook) eens in de zoveel jaar door het weerinstituut in het zonnetje gezet. In het najaar van 2008 komt er een beloningsbijeenkomst bij het KNMI.