Laatste onderscheidingen zeevarenden

Staatssecretaris Joop Atsma van Infrastructuur en Milieu heeft donderdag 7 april jl. bij het KNMI in De Bilt voor de laatste keer de Koninklijke medailles en barometers uitgereikt aan zeevarenden voor hun verdiensten voor de maritieme meteorologie. De laatste uitreiking aan kapiteins en stuurlieden op het KNMI betekent het einde van een 154 jaar lange traditie van het belonen van weerwaarnemers op zee.

Door automatisering van het verzamelen van meteorologische gegevens op schepen wordt het handmatig bijhouden van de logboeken door zeevarenden in de loop van volgend jaar overbodig. Op zee worden weerwaarnemingen gemeten op schepen van de zogenaamde VOS-vloot (Voluntary Observing Ships) en digitaal verzonden naar de betrokken meteorologische instituten.

Deze automatisering zorgt niet alleen voor een efficiency verbetering maar tevens voor meer betrouwbare en gestandaardiseerde weerdata. Daarbij kan dankzij de intensieve internationale samenwerking op meteorologisch gebied met een kleinere VOS-vloot voldoende weerdata op zee worden verzameld.

Het KNMI heeft vanaf de oprichting een nauwe relatie met de maritieme sector. Het vinden van de meest rendabele en veiligste vaarroutes was in 1854 een belangrijke economische reden om een nationaal meteorologisch instituut op te richten. In de 19e en tot ver in de 20e eeuw waren de waarnemingen op zee nog gebaseerd op scheepsjournalen. Geleidelijk aan werd het meten van onder meer temperatuur, luchtdruk, wind en neerslag op schepen een dagelijkse routine. Zo verzorgden vorig jaar circa 175 Nederlandse schepen bijna 80.000 weerobservaties.

Waren stormwaarschuwingen en weergunstige vaarroutes vroeger de belangrijkste reden voor het bijhouden van weerwaarnemingen op zee; nu zijn deze data ook van groot belang voor klimaatonderzoek. Daarnaast blijven in deze tijd van satellieten, radar en drijvende meetstations metingen op schepen cruciaal. Zo kan een satellietinstrument geen luchtdruk meten terwijl die juist belangrijk is om depressies en stormen te kunnen volgen. Bovendien moeten satellietmetingen gekalibreerd worden met metingen vanaf de aarde.

De onderstaande kapiteins en stuurlieden zijn onderscheiden vanwege hun bijzondere verdiensten voor de maritieme meteorologie:

O. Smolyanskyy, E. de Asis, E.A. Boeree, R.M. Chua, F.G.M. Daniels, P.J. Draaijer, E.P.C. Drent, H. Esmeijer, T. Gaarkeuken, K.W. Gaastra, A.B.J.W. van Groenestijn, C.A. Haan, P.H. Hagendoorn, R.J.A. Hartman, H.T. Hiensch, A. van der Hoek, B.W. Hofman, G.A. IJssel de Schepper, P.A. Kampstra, P.G. Klanker, P.G. Knijf, H.Y. van Losenoord, B.A.G. Meurs, B.P. Mosquite, E. Narra, W. Olonan, W.K. Paape, A.T.W. Polee, R.P.R. van Quekelberghe, E.A. Reiche, J.J. Scholtsz, E.J.J. Serné, D. Tejero, M.M.N. Vonk, G. de Vries, J. van Vuuren, E.E. Wagenaar, G.J. Woolthuis, D.J. van der Zwaard