Deze zomer telt tot nu toe drie tropische dagen in De Bilt. Op een tropische dag wordt het 30 graden of warmer. Gemiddeld had een zomer 100 jaar geleden maar één tropische dag. Tegenwoordig is dat al ruim vier en een halve dag. De opwarming van Nederland gaat samen met een relatief snelle toename van het aantal hete dagen. Hoe snel dat gaat, laten we in 3 stappen zien.
We spreken van een tropische dag als overdag de temperatuur 30 graden aantikt. Door van iedere zomerdag sinds 1901 de maximumtemperatuur met een punt weer te geven, zien we hoe het aantal tropische dagen in de loop van de tijd verandert (figuur 1, rode punten). Aan het eind van de meetreeks zien we ze veel vaker optreden. Op het oog schuiven alle meetwaardes richting hogere temperaturen.
Om precies te zien hoe de temperaturen veranderen, nemen we een periode van 30 jaar, tellen op hoeveel dagen een bepaalde maximumtemperatuur in de zomer is voorgekomen en delen dat aantal door het aantal zomers. Bijvoorbeeld voor 1901-1930 tellen we 300 zomerdagen met maximumtemperatuur tussen 17 en 18 graden. Gemiddeld dus 10 per zomer (figuur 2, blauwe staafjes). Zo krijgen we de kansverdeling van de maximumtemperatuur in de zomer in de periode 1901-1930. Het gemiddeld aantal tropische dagen per zomer rekenen we uit door alle staafjes boven de 30 graden op te tellen. Dat geeft een kans van gemiddeld ongeveer één tropische dag per zomer.
Hetzelfde doen we voor 1991-2020 (figuur 2, rode staafjes). We zien dat de hele verdeling opschuift met gemiddeld 2 graden en iets breder wordt. Warme uitschieters komen iets vaker voor. Door de opschuiving en het breder worden stijgt het aantal tropische dagen snel, omdat het warme uiteinde van de verdeling (de staart genoemd) snel dikker wordt. Het gemiddeld aantal tropische dagen is 4,7, ruim 4,5 keer zo veel als in 1901-1930.
We schuiven de 30-jarige periode steeds één jaar op en berekenen voor die periode de gemiddelde zomertemperatuur en het gemiddeld aantal tropische dagen. Dat doen we voor alle 30-jarige periodes tussen 1901-1930 en 1993-2022 (figuur 3). We zien dat zowel de gemiddelde temperatuur stijgt als ook het gemiddeld aantal tropische dagen.
Als we vervolgens een grafiek maken met horizontaal de gemiddelde temperatuur en verticaal het bijbehorende aantal tropische dagen, dan zien we dat de punten vrijwel op een rechte lijn liggen (figuur 3, linksboven). Volgens die rechte lijn neemt bij iedere graad opwarming, het gemiddeld aantal tropische dagen in de zomer toe met twee.
Een relatief kleine opwarming zorgt voor een relatief snelle toename van het aantal hete dagen. De zomers in Nederland zijn twee graden warmer geworden, het aantal tropische dagen is met ruim een factor vier toegenomen. Als we een verdere toename in hitte willen beperken, moet snel de uitstoot van broeikasgassen verminderd worden en CO2 uit de lucht gehaald worden.
Vandaag is het de dag van de mensenrechten. Het recht op leven, gezondheid, eigendom en wonen sta...
10 december 2024 - KlimaatberichtKNMI klimaatgedicht 2024
05 december 2024 - KlimaatberichtDe nieuwe weersatelliet Meteosat 12 is vanaf vandaag operationeel. Deze satelliet is de eerste va...
04 december 2024 - NieuwsberichtEllen Verolme start 1 februari 2025 als directeur bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch In...
03 december 2024 - Nieuwsbericht