Opvallende natuurbranden door uitzonderlijk weer

Niet alleen in Nederland is het extreem droog en warm. Europa heeft te maken met een geblokkeerd weerpatroon waarbij hogedrukgebieden zich regelmatig ophouden boven Groot-Brittannië, het Noordzeegebied en Scandinavië. Naast de vele warmte- en droogterecords die in Zweden en Engeland zijn gesneuveld, zijn er in deze landen ook uitzonderlijke natuurbranden.

Golf van bosbranden

In delen van Engeland en Zweden is het al geruime tijd extreem droog en warm (figuur 1). Zweden heeft op dit moment te maken met de ergst golf van bosbranden sinds 1950. Het land telde vorige week alleen al meer dan tachtig verschillende brandhaarden verspreid over het land, waarvan tientallen boven de poolcirkel (figuur 2). Een aantal daarvan werd veroorzaakt door onweersbuien die na een periode van uitzonderlijke hitte over het land trokken. 

In Engeland ontstond op 24 juni een veen- en heidebrand bij Saddleworth, niet ver van Manchester. Door de droogte en doorstaande wind heeft de brand bijna drie weken aangehouden en uiteindelijk ruim 900 hectare in as gelegd. Woningen moesten worden geëvacueerd en er moesten militairen worden ingezet.

Grotere kans op natuurbranden

In de toekomst neemt de kans op natuurbranden toe. Door het noordwaarts opschuiven van de klimaatzones worden deze van nature natte en sterk begroeide gebieden in het noorden van Europa waarschijnlijk vaker blootgesteld aan droogte en hitte. In het zuiden van Europa, zoals recentelijk in Griekenland, komen bosbranden al vaker voor in de zomer. 

Er is nog geen duidelijke trend gevonden in het voorkomen van dergelijke geblokkeerde weerpatronen of langdurige droge periodes in Nederland. Wel warmt het ook hier geleidelijk verder op en zien we in klimaatmodellen dat - naast het verder toenemen van de neerslaghoeveelheden in korte tijd - de kans op droge periodes in de toekomst mogelijk ook toeneemt. Het lijkt daarom reëel dat ook in ons land in een verder opwarmend klimaat meer natuurbranden kunnen gaan voorkomen. Voorlopig is het echter nog te vroeg om dit met zekerheid te kunnen stellen.

Klimaatbericht door Yorick de Wijs