Ozonlaag: 15 jaar een beschermde beschermer

De 16e september is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Wereldozondag. Die datum herinnert aan de dag waarop in 1987 het Montreal Protocol ter bescherming van de ozonlaag van kracht werd. Dit verdrag voorziet in het geleidelijk verdwijnen van ozonafbrekende stoffen uit de atmosfeer.

De maatregelen hebben hun effect niet gemist. De productie van ozonafbrekende stoffen is inmiddels zeer sterk afgenomen en sinds enkele jaren neemt ook de totale hoeveelheid ozonafbrekende stoffen in de atmosfeer af. Het is echter nog te vroeg om te juichen. De eerste tekenen van herstel van de ozonlaag hebben zich nog niet aangediend. Wel zullen naar verwachting in de loop van deze eeuw de ozonafbrekende stoffen langzaam uit de lucht verdwijnen en zal de ozonlaag geleidelijk herstellen. Het herstel van de ozonlaag wordt echter vertraagd door de klimaatverandering die het gevolg is van de toename van broeikasgassen. De onmisbare, kwetsbare en beschadigde ozonlaag is voor het KNMI een belangrijk onderwerp van onderzoek. Zo heeft het KNMI de leiding over de kwaliteitscontrole van de metingen van onder meer ozon door het onlangs gelanceerde SCIAMACHY satellietinstrument. Ook wordt veel energie gestopt in het ontwikkelen en verbeteren van methodes die dergelijke satellietmetingen mogelijk maken. Daarnaast heeft het KNMI de wetenschappelijke leiding over de ontwikkeling van het Ozone Monitoring instrument (OMI), dat vanuit een NASA satelliet dagelijks een beeld zal geven van de ozonlaag wereldwijd. Tenslotte beschikt het KNMI over een ozonmeetstation in Suriname en gebruiken de KNMI-onderzoekers rekenmodellen voor het beter begrijpen en voorspellen van veranderingen in het klimaatsysteem.