Luchtfoto van overstromingen in Sindh in Pakistan
Foto: Ali Hyder Junejo

Pakistan kan vaker extreme regen verwachten door klimaatverandering

15 september 2022

Grote delen van Pakistan in Zuid-Azië hadden deze zomer te maken met extreem veel regen tijdens de moesson. Hierdoor kwamen grote delen van het land onder water te staan. Klimaatverandering heeft naar alle waarschijnlijkheid bijgedragen aan de intensiteit van deze moessonregens. Dat blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution (WWA), een internationaal team van wetenschappers waar het KNMI deel van uitmaakt.

In augustus viel drie keer zo veel regen als normaal

Het jaarlijkse regenseizoen in Pakistan wordt de moesson genoemd. Vanaf half juni was dat uitzonderlijk hevig en in augustus viel zelfs drie keer zo veel regen als normaal (figuur 1). Een derde van het land werd getroffen door overstromingen. Die overstromingen veroorzaakten veel doden en grote materiële schade. 

Overstromingen door kortdurende én langdurende regenval 

Het regenseizoen verloopt niet gelijkmatig. Overtrekkende depressies brengen in korte tijd veel regen, die direct kunnen leiden tot overstromingen. Ook als er in totaal veel regen valt over een langere periode kunnen rivieren overstromen. We hebben daarom gekeken naar de 5-daagse neerslag voor de zuidelijke provincies Sindh en Balochistan en naar de gemiddelde neerslag over 60 dagen in het stroomgebied van de rivier de Indus (figuur 2). In beide regio's vonden deze zomer de grootste overstromingen plaats. 

Grafieken van de gemiddelde neerslag in het regenseizoen van 1950 tot nu gemiddeld over heel Pakistan en over de provincies Sindh en Balochistan.
Figuur 1. Waargenomen hoeveelheid neerslag tijdens het regenseizoen (juni tot en september) in heel Pakistan (boven) en gemiddeld over Balochistan en Sindh (onder) op basis van verschillende datasets (kleuren). Bron: WWA
Twee kaartjes van Pakistan met in kleuren de gemiddelde neerslag tijdens de 60-daagse periode van 1 juli tot 29 augustus 2022 en tijdens de 5-daagse periode van 22 tot 26 augustus 2022
Figuur 2. Gemiddelde neerslag in het Indusbekken over 60 dagen (1 juli - 29 augustus 2022) (links) en in de zuidelijke provincies Sinds en Balochistan over 5 dagen (22-26 augustus 2022) (rechts). Rode contouren geven de regio’s weer. Bron: WWA/CPC..

Waarnemingen: extreme regenval tijdens moesson neemt toe

Maximale 5-daags gemiddelde neerslag nu mogelijk 75% intenser dan zonder opwarming van de aarde

Uit de neerslagwaarnemingen leiden we af dat de maximale 5-daags gemiddelde neerslag in de provincies Sindh en Balochistan nu mogelijk 75% intenser is dan het zou zijn geweest als de aarde niet met 1,2 C was opgewarmd. Voor de langdurigere 60-daags gemiddelde neerslag in het regenseizoen schatten we die toename op ongeveer 50%. Er zijn echter grote onzekerheden in deze schattingen vanwege de grote jaar-op-jaar variaties in regenval in de regio.

De echte invloed van klimaatverandering kan zowel flink groter als kleiner zijn. Pakistan ligt aan de rand van het gebied waar de moessonregens kunnen optreden, waardoor in het ene jaar de moessonregens in Pakistan veel sterker zijn dan in het andere jaar. Daarnaast draagt El Niño  sterk bij aan de jaar-op-jaar variaties in de sterkte van de moesson. 

Klimaatmodellen: toename in extreme regenval in warmer klimaat 

Ook berekeningen met klimaatmodellen laten zien dat de extreme 5-daagse regenval in de provincies Sindh en Balochistan is toegenomen door de wereldwijde opwarming. In de modellen zet deze trend door als de aarde verder opwarmt. Een verandering in 60-daagse regenval in het Indus stroomgebied is in de modelberekeningen niet goed vast te stellen, met name omdat de variaties hierin erg groot zijn. 

Pakistan moet in een warmer klimaat rekening houden met meer intense, kortdurende regenval 

We kunnen ook op basis van de modelberekeningen niet precies aangeven hoe groot de invloed is van de opwarming op de waargenomen toename in extreme regenval in het regenseizoen. De modellen hebben namelijk moeite om de precieze verdeling van de moessonregens in India en Pakistan goed na te bootsen. Wel kunnen we concluderen dat het heel waarschijnlijk is dat Pakistan rekening moet houden met een verdere toename in intense, kortdurende regenval tijdens het regenseizoen in een warmer, toekomstig klimaat. Zonder extra maatregelen vergroot dit de kans op overstromingen met alle gevolgen van dien. 

Klimaatattributie

Klimaatattributie is het duiden van de invloed van klimaatverandering op extreme weergebeurtenissen. World Weather Attribution (WWA), mede opgericht door het KNMI, is een internationaal team van klimaatwetenschappers dat zich hiermee bezighoudt. Eerder dit jaar vond WWA sterke verbanden met de langdurige hittegolf in India en Pakistan en vorig jaar met de hevige regenval in Limburg. Bij weer andere natuurrampen vond WWA juist geen duidelijk verband met de opwarming van de aarde.   

KNMI-klimaatbericht door Sjoukje Philip

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Waarom de Cariben mogelijk een actief orkaanseizoen tegemoet gaan

    Een jaar geleden, in maart 2023, begonnen wereldwijd de hoge zeewatertemperaturen records te verb...

    27 maart 2024 - Klimaatbericht
  2. Koraal verdwijnt in hoog tempo

    Te hoge temperaturen van het oceaanwater zorgen ervoor dat koraalriffen op grote schaal afsterven...

    26 maart 2024 - Klimaatbericht
  3. Steeds gevaarlijkere gevoelstemperaturen in zuidelijk West-Afrika door klimaatverandering

    Als gevolg van klimaatverandering is de zogenaamde gevoelstemperatuur in zuidelijk West-Afrika nu...

    22 maart 2024 - Klimaatbericht
  4. Wereld Meteorologische Dag 2024

    Klimaatverandering is een reële en niet te ontkennen bedreiging voor onze hele beschaving. De gev...

    21 maart 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten