OMI in de ruimte@NASA

Satellietinstrument OMI al 20 jaar in de ruimte

15 juli 2024

Vandaag, 15 juli is het precies 20 jaar geleden dat de Aura-satelliet werd gelanceerd, met daar aan boord het Nederlandse Ozone Monitoring Instrument (OMI). De Aura-satelliet had een geplande missie van 6 jaar, dat is nu met 20 jaar al veel meer. OMI meet wereldwijd de concentratie van verschillende gassen en van stofdeeltjes. In de afgelopen twintig jaar heeft OMI bijvoorbeeld de dikte van de ozonlaag nauwkeurig gemeten en het goede nieuws is dat uit de metingen blijkt dat de ozonlaag zich langzaam aan het herstellen is.

Herstel van de ozonlaag

Uit de metingen van OMI zien we dat de ozonlaag zich langzaam aan het herstellen is, door het verbod van ozonafbrekende stoffen. Daarnaast heeft OMI de luchtkwaliteit wereldwijd zien veranderen. Uit de data blijk het succes van maatregelen om zwaveldioxide (SO2) en stikstofdioxide (NO2) uitstoot te verminderen.

Het mijden van vulkaanpluimen

De gegevens van OMI worden ook gebruikt in de luchtkwaliteitsverwachting en door luchvaartmaatschappijen om vulkaanpluimen ter vermijden. OMI-data worden door wetenschappers in de hele wereld gebruikt, voor onderzoek naar de ozonlaag, klimaatverandering en de luchtkwaliteit. Er zijn al meer dan 3000 wetenschappelijke studies gepubliceerd waarin OMI data gebruikt worden.

OMI-metingen boven Europa laten een positieve verandering van de luchtkwaliteit zien. Deze afbeelding laat het gemiddelde NO2 concentratie van 2005 zien.
OMI-metingen boven Europa laten een positieve verandering van de luchtkwaliteit zien. Deze afbeelding laat het gemiddelde NO2 concentratie van 2005 zien.
OMI-metingen boven Europa laten een positieve verandering van de luchtkwaliteit zien. Deze afbeelding laat het gemiddelde NO2 concentratie van 2022 zien.
OMI-metingen boven Europa laten een positieve verandering van de luchtkwaliteit zien. Deze afbeelding laat het gemiddelde NO2 concentratie van 2022 zien.

OMI blijft nog 1-2 jaar in de ruimte 

OMI zal naar verwachting nog 1-2 jaar doorgaan met meten. Daarna zal de Aura-satelliet gecontroleerd teruggestuurd worden naar de aarde om te verbranden in dampkring.

OMI-project

OMI is een innovatief ontwerp dat heeft geleid tot vele opvolgers: om te beginnen met het Nederlandse TROPOMI instrument, dat in 2017 is gelanceerd, de Europese Sentinel-4 en Sentinel 5, die naar verwachting in 2025 worden gelanceerd en vele andere satellietinstrumenten die gebouwd zijn in de Verenigde Staten, Japan en China. Voor de Europese missies levert het KNMI-bijdrages op het gebied van de ijking van de instrumenten en algoritmes voor de dataverwerking. Daarnaast wordt de data op het KNMI gebruikt voor atmosferisch onderzoek.

Het OMI-project wordt wetenschappelijk geleid door het KNMI, in samenwerking met het FMI (Finland) en de NASA (Verenigde Staten). Het Nederlandse deel is gefinancierd door de ministeries van Economische Zaken en Klimaat, en Infrastructuur en Waterstaat, via het Netherlands Space Office (NSO). OMI is ontworpen door DutchSpace (de voorloper van Airbus NL), TNO, en Finse bedrijven. 

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
  2. Ongekende overstromingen in Zuidoost-Azië

    Afgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...

    03 december 2025 - Nieuwsbericht
  3. Europa wordt nog veel droger als de AMOC stilvalt

    Door klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...

    03 december 2025 - Klimaatbericht
  4. Zachte, natte herfst met zon

    Met een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...

    01 december 2025 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten