zonsondergang in midden nederland op een warme dag in september 2023
Foto: Arnoud Apituley

September is het nieuwe juni

07 september 2023

Sinds begin vorige eeuw zijn alle maanden warmer geworden. De temperatuur in september is nu zelfs iets hoger dan de temperatuur in juni begin vorige eeuw. Daarmee is september het nieuwe juni.

September is het nieuwe juni

September is na juli, augustus en juni de warmste maand van het jaar (figuur 1). Sinds begin vorige eeuw zijn alle maanden warmer geworden. De temperatuur in september in het huidige klimaat (14,7 graden, 1991-2020) is zelfs iets hoger dan de temperatuur in juni in het klimaat van begin vorige eeuw (14,4 graden, 1901-1930) (dikke horizontale lijnen). Wat betreft de temperatuur is september het nieuwe juni. Juli en augustus waren vroeger al wel warmer dan september nu.

Ook het aantal zomerse dagen (maximumtemperatuur van 25 graden of meer) en tropische dagen (30 graden of meer) in september in het huidige klimaat is vergelijkbaar met de aantallen in juni in het klimaat van begin vorige eeuw.  In juni 1901-1930 waren er in De Bilt gemiddeld 2,8 zomerse en 0,2 tropische dagen, in september 1991-2020 respectievelijk 2,1 en 0,2 dagen.

De zon en de zee in september en juni

De verdeling van de temperatuur over Nederland is in september wel anders dan die in juni (figuur 2).  In juni volgt de temperatuur vooral de hoeveelheid zonnestraling, met de hoogste temperaturen in het zuiden van het land, waar de meeste zon is. In september is er minder zon en speelt vooral de invloed van de Noordzee, die in de zomer is opgewarmd. Hierdoor is in september de temperatuur het hoogst in het westen van het land.

KNMI-Klimaatbericht door Peter Siegmund

grafiek met trendlijnen van de gemiddelde temperatuur in De Bilt in 1901-2022 in juni, juli, augustus en september.  Voor september zijn ook de jaarlijkse waarden weergegeven.
Figuur 1. Trendlijnen van de gemiddelde temperatuur in De Bilt in 1901-2022 in juni, juli, augustus en september. Voor september zijn ook de jaarlijkse waarden weergegeven. Dikke lijnen: de klimaatnormalen voor juni 1901-1930 en september 1991-2020. Bron: www.knmi.nl/klimaat-viewer ©KNMI.
Gemiddelde temperatuur in Nederland in juni (links) en september (rechts) in het huidige klimaat (1991-2020).
Figuur 2. Gemiddelde temperatuur in Nederland in juni (links) en september (rechts) in het huidige klimaat (1991-2020). ©KNMI.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. In de toekomst mogelijk vaker rustig nazomerweer

    Rustig weer komt in de nazomer het meest voor. Bij rustig weer denk je niet meteen aan weerextrem...

    04 oktober 2023 - Klimaatbericht
  2. September op één na warmste sinds 1901

    Met een gemiddelde temperatuur van 17,5°C was september zeer warm. Alleen in 2006 was het in sept...

    02 oktober 2023 - Klimaatbericht
  3. Onderzoeksstation Cabauw bestaat 50 jaar

    Het KNMI onderzoeksstation Cabauw bestaat ruim 50 jaar en dat wordt 29 september gevierd. Het sta...

    28 september 2023 - Klimaatbericht
  4. Wat maakt de huidige klimaatverandering zo bijzonder?

    Klimaatverandering is van alle tijden. Maar wat de opwarming van nu anders maakt, is dat de mens ...

    28 september 2023 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten