Klimaatbericht

Wereldtemperatuur 2017 op één na hoogste

15 januari 2018

Nadat drie jaar op rij een record wereldgemiddelde temperatuur is behaald, komt het jaar 2017 uit op de tweede plaats sinds het begin van betrouwbare metingen rond 1880. Het bijzondere van een zo hoge plaats is dat dit geldt voor een jaar zonder El Niño, een fenomeen dat van nature leidt tot een warm jaar.

Elk jaar medio januari maken klimatologische diensten wereldwijd de balans op van de wereldtemperatuur van het afgelopen jaar. Hun datasets bestaan uit metingen op landstations en boeien, gecombineerd met satellietmetingen en modelbenaderingen voor tussenliggende ruimte en tijd.

Dit jaar heeft de Copernicus Climate Change Service (C3S) van het Europese weerinstituut (ECMWF) als eerste de analyse gereed. De dataset van het ECMWF heeft, in tegenstelling tot Amerikaanse instituten, volledige dekking van de wereldbol. Als overkoepelende VN organisatie op het gebied van weer en klimaat, combineert en vergelijkt de Wereld Meteorologische Organisatie de verschillende datasets weer in hun publicaties over het klimaat.

Het ECMWF concludeert dat de wereldgemiddelde temperatuur in 2017 op 14,7 °C uitkomt. Figuur 1 laat zien dat de grootste opwarming rondom de noordpool plaatsvond. In figuur 2 is de vijfjarige trend te zien van verschillende datasets, en de opwarming ten opzichte van de pre-industriële referentieperiode. Met 1,1 °C zijn we nog 0,4 °C verwijderd van de ideologisch maximale stijging uit het klimaatakkoord van Parijs. Verder geldt dat 16 van de 17 warmste jaren in de 21e eeuw plaatsvonden (het andere is 1998), en de top zes zitten allemaal in het huidige decennium.

Top 3 warmste jaren

2016
2017
2015


KNMI-klimaatbericht door Anika Hoekstra

Figuur 1. Temperatuurverschil (lucht op 2m hoogte) tussen 2017 en het langjarig gemiddelde van 1981-2010. Spitsbergen was gedurende verscheidene maanden meer dan 6 °C warmer. Bron: ECMWF, C3S.
Figuur 1. Temperatuurverschil (lucht op 2m hoogte) tussen 2017 en het langjarig gemiddelde van 1981-2010. Spitsbergen was gedurende verscheidene maanden meer dan 6 °C warmer. Bron: ECMWF, C3S.
Figuur 2. Trend in globale opwarming (lucht op 2 m hoogte) in datasets van verschillende klimaatinstituten. Rood: ECMWF (Europees), geel en groen: NASA en NOAA (Amerikaans), paars: Met Office (Engeland), blauw: JMA (Japans). Bron: ECMWF, C3S.
Figuur 2. Trend in globale opwarming (lucht op 2 m hoogte) in datasets van verschillende klimaatinstituten. Rood: ECMWF (Europees), geel en groen: NASA en NOAA (Amerikaans), paars: Met Office (Engeland), blauw: JMA (Japans). Bron: ECMWF, C3S.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Ontdooiend permafrost versterkt opwarming

    Grote delen van de bodem in Siberië, Scandinavië en Canada zijn permanent bevroren. Deze permafro...

    18 maart 2024 - Klimaatbericht
  2. Japanse kersenbomen bloeien steeds vroeger

    Japanse kersenbomen komen steeds vroeger in het seizoen in bloei: ruim tien dagen eerder dan sind...

    13 maart 2024 - Klimaatbericht
  3. Arctisch zee-ijs neemt af, maar kent de afname een kantelpunt?

    Rond deze tijd van het jaar is de ijsbedekking in het noordpoolgebied op z'n hoogst. Door de opwa...

    11 maart 2024 - Klimaatbericht
  4. Europees hitterecord is nu officieel 48,8°C

    De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) heeft officieel vastgelegd dat het temperatuurrecord ...

    08 maart 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten